Lý thuyết & Trắc nghiệm Bài 1: Thế giới động vật đa dạng, phong phú
I. Đa dạng loài và phong phú về số lượng cá thể
Qua vài tỉ năm tiến hóa, thế giới động vật vô cùng đa dạng và phong phú với khoảng 1,5 triệu loài đã được phát hiện.
Bên cạnh những động vật đơn bào- loài động vật nhỏ nhất, có kích thước hiển vi còn có các động vật rất lớn như: trai tượng (vỏ dài 1,4m, nặng 250kg), voi Châu Phi (nặng 4 tấn, cao 3m), cá voi xanh (nặng 150 tấn, dài 33m).
- Những động vật thường gặp ở địa phương em như:
+ Trong môi trường nước có: cá trắm, cá trôi, cá mè, cá rô đồng, cua, tôm, ốc, hến, lươn…
+ Môi trường cạn: trâu, bò, chó, mèo, lợn, gà, thỏ, giun đất, dế mèn…
+ Môi trường không khí: Chim sẻ, chim sâu, ong, bướm,...
- Chỉ trong một giọt nước biển cũng thấy sự đa dạng của các loài:
Chú thích:
1,2,3,4,5. Giáp xác nhỏ; 6. Ấu trùng thân mềm; 7,8. Động vật nguyên sinh; 9,10. Tảo.
- Một số nhóm động vật còn phong phú về số lượng cá thể.
Người ta đã gặp những đàn châu chấu bay di cư như những đám mây.
Ở vườn Quốc Gia Cúc Phương (Việt Nam), mùa hạ thường thấy những đàn bướm trắng hàng nghìn con bay dọc đường rừng dài hàng trăm mét.
- Một số động vật được con người thuần hóa thành vật nuôi. Từ khi được thuần dưỡng, chúng đã khác nhiều so với tổ tiên hoang dại và biến đổi thành nhiều loại, đáp ứng các nhu cầu khác nhau của con người.
Ví dụ như gà nuôi: Tổ tiên là loài gà rừng nhỏ nhắn còn đang sống ở vùng nhiệt đới. Nhưng gà nuôi đã biến đổi rất nhiều về màu lông, về kích thước, về chiều cao, … khác xa với tổ tiên của chúng.
II. Đa dạng về môi trường sống- Nhờ sự thích nghi cao với điều kiện sống nên động vật phân bố ở khắp các môi trường như: nước mặn, nước lợ, nước ngọt, trên cạn, trên không và ở ngay cả ở vùng cực băng giá quanh năm chỉ là tuyết phủ.
Nam cực chỉ toàn băng tuyết nhưng chim cánh cụt vẫn sống và có tới 17 loài khác nhau. Mỗi con nặng khoảng 3 – 4kg, lông rậm, mỡ dày. Con cái đẻ từ 1 đến 2 trứng, ấp trong khoảng thời gian 65 ngày. Sau mỗi lần ấp con cái giảm 40% khối lượng. Con mẹ tiếp tục ủ ấm cho con non. Chúng thường sống thành bầy, đông tới hàng nghìn con. Chúng có lớp lông và lớp mỡ dày để chống chịu giá lạnh nơi đây.
- Vùng nhiệt đới có sự đa dạng và phong phú của các loài động vật là lớn nhất. Do vùng nhiệt đới có khí hậu nóng, ẩm, lượng thức ăn dồi dào tạo điều kiện thích hợp cho sự phát triển các loài động vật.
- Các vùng có khí hậu khắc nghiệt như sa mạc khô nóng hay vùng băng giá quanh năm thì có ít loài động vật sinh sống hơn.
- Động vật sống trong môi trường ở vùng nhiệt đới:
+ Dưới nước có: cua, cá, ốc, tôm, sứa, mực…
+ Trên cạn có: hổ, báo, hươu, nai, khỉ, sóc, chuột…
+ Trên không có: ong, bướm, chim, quạ…
B. Trắc nghiệmCâu 1: Sự đa dạng và phong phú của động vật thể hiện ở sự... ?
a. Đa dạng về số loài và phong phú về số lượng cá thể
b. Đa dạng về phương thức sống và môi trường sống
c. Đa dạng về cấu trúc cơ thể
d. Cả a, b và c
Động vật đa dạng và phong phú về cấu trúc cơ thể, về số loài và phong phú về số lượng cá thể, và còn về phương thức và môi trường sống.
Đáp án đúng là: d
Câu 2: Môi trường sống cơ bản của động vật bao gồm:
a. Dưới nước và trên cạn
b. Dưới nước và trên không
c. Trên cạn và trên không
d. Dưới nước, trên cạn và trên không
Động vật có 3 môi trường sống cơ bản là dưới nước, trên cạn và trên không.
Đáp án đúng là: d
Câu 3: Phát biểu nào sau đây là ĐÚNG khi nói về đa dạng động vật?
a. Động vật đa dạng về loài và phong phú về số lượng
b. Động vật chỉ đa dạng về loài
c. Động vật chỉ phong phú về số lượng
d. Động vật có số lượng cá thể phong phú nhưng số loài ít
Động vật đa dạng về loài và phong phú về số lượng cá thể.
Đáp án đúng là: a
Câu 4: Động vật đa dạng, phong phú nhất ở... ?
a. Vùng ôn đới
b. Vùng nhiệt đới
c. Vùng nam cực
d. Vùng bắc cực
Vùng nhiệt đới do có khí hậu thích hợp nên thuận lợi cho sự phát triển đa dạng và phong phú của động vật.
Đáp án đúng là: b
Câu 5: Nhóm động vật nào sau đây chỉ sống trong môi trường nước?
a. Ong, cá, chồn, hổ, lươn
b. Cá, thằn lằn, hổ, tôm, cua
c. Cá, tôm, ốc, cua, mực
d. Chim, ốc, mực, cua, bạch tuộc
Môi trường nước là môi trường sống của rất nhiều loài động vật, ví dụ như: cá, tôm, ốc, mực, bạch tuộc, sao biển…
Đáp án đúng là: c
Câu 6: Động vật có ở khắp mọi nơi là do:
a. Chúng có khả năng thích nghi cao
b. Sự phân bố từ xa xưa
c. Do con người tác động
d. Cả a, b, c đúng
Động vật có ở khắp mọi nơi là do chúng có khả năng thích nghi cao với nhiều điều kiện sống khác nhau.
Đáp án đúng là: a
Câu 7: Động vật ở vùng nhiệt đới đa dạng hơn vùng ôn đới, là vì
a. Do khí hậu nóng, ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển các loài động vật
b. Lượng thức ăn dồi dào, sinh sản nhanh làm số lượng cá thể tăng nhanh.
c. Cấu tạo cơ thể chuyên hóa thích nghi cao với điều kiện sống.
d. Cả a, b và c đúng
Động vật ở vùng nhiệt đới đa dạng hơn ở vùng ôn đới là do có khí hậu nóng, ẩm, lượng thức ăn dồi dào tạo điều kiện thích hợp cho sự phát triển các loài động vật.
Đáp án đúng là: d
Câu 8: Ta cần phải làm gì để thế giới động vật mãi đa dạng, phong phú?
a. Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên rừng
b. Phát triển chăn nuôi
c. Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên
d. Cấm săn bắt bừa bãi, bảo vệ động vật quý hiếm
e. Cả a, b, c và d đúng
Để thế thế giới động vật mãi đa dạng, phong phú chúng ta nên chung tay, cùng nhau bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên rừng là nơi sinh sống của động vật, phát triển chăn nuôi, thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên, cấm săn bắt bừa bãi, bảo vệ động vật quý hiếm…
Đáp án đúng là: e
Câu 9: Chim cánh cụt có đặc điểm lớp lông và lớp mỡ dày để thích nghi với điều kiện sống ở
a. Vùng nhiệt đới
b. Vùng ôn đới
c. Vùng băng giá
d. Vùng sa mạc
Chim cánh cụt có lớp lông và lớp mỡ dày để thích nghi với điều kiện sống ở vùng băng giá.
Đáp án đúng là: c
Câu 10: Động vật nào sau đây đã được con người thuần hóa trở thành vật nuôi?
a. Hổ
b. Chồn
c. Cá voi
d. Gà
Gà là một động vật có nguồn gốc từ gà rừng, được con người thuần hóa trở thành vật nuôi.
Đáp án đúng là: d