Lý thuyết & Trắc nghiệm Bài 4: Trung Quốc thời phong kiến - Lịch sử 7
A. Lý Thuyết
- Văn minh Trung Hoa được hình thành trên lưu vực sông Hoàng Hà.
- Nhà nước cổ đại đầu tiên được xây dựng từ 2000 năm TCN và có nền văn minh cổ đại phát triển rực rỡ.
- Thời Xuân Thu – Chiến Quốc có những biến đổi sâu sắc trong sản xuất và xã hội. Cụ thể đó là:
+ Trong sản xuất:
Công cụ bằng sắt ra đời.
Diện tích gieo trồng được mở rộng.
Năng suất lao động tăng cao.
+ Về xã hội: Hình thành 2 giai cấp mới đó là: giai cấp địa chủ và giai cấp tá điền.
- Xã hội phong kiến được hình thành từ thế kỉ III TCN và được xác lập vào thời Hán.
1.2. Xã hội Trung Quốc thời Tần – Hán* Nhà Tần (221 – 206 TCN)
- Thời Tần chế độ phong kiến Trung Quốc được hình thành.
- Đối nội:
+ Chia đất nước thành các quận, huyện trực tiếp cử quan lại đến cai trị.
+ Ban hành chế độ đo lường và tiền tệ thống nhất.
+ Bắt nhân dân đi lính, đi phu.
- Đối ngoại: Gây chiến tranh, mở rộng lãnh thổ cả về phía bắc và phía nam
- Xã hội: Chiến tranh nông dân nổ ra khắp nơi.
* Nhà Hán (206 TCN – 220)
- Đối nội:
+ Xóa bỏ chế độ luật pháp hà khắc.
+ Giảm tô thuế và sưu dị cho nông dân.
+ Khuyến khích khai hoang phát triển nông nghiệp.
- Đối ngoại: Tiến hành chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ.
- Tác động: Kinh tế phát triển, xã hội ổn định.
1.3. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường- Đối nội:
+ Cử quan lại đến các địa phương cai trị.
+ Mở khoa thi tuyển chọn nhân tài cho ra làm quan.
+ Cắt giảm tô thuế.
+ Thực hiện chế độ quân điền.
- Đối ngoại:
+ Tiến hành chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ.
+ Củng cố chế độ đô hộ ở An Nam.
- Tác động:
+ Sản xuất nông nghiệp phát triển.
+ Xã hội đạt đến sự phồn thịnh.
+ Thời Đường Trung Quốc trở thành quốc gia cường thịnh nhất châu Á.
1.4. Trung Quốc thời Tống – Nguyên* Thời Tống (960 – 1279)
- Đối nội:
+ Miến giảm sưu thuế.
+ Mở mang thủy lợi.
+ Phát triển thủ công nghiệp: khai mỏ, luyện kim,..
+ Có nhiều phát minh quan trọng: la bàn, thuốc súng, ....
* Thời Nguyên (1271 – 1368)
+ Nhà Tống suy yếu Hốt Tất Liệt đem quân tiêu diệt nhà Tống lập nên nhà Nguyên.
+ Phân biệt đối xử với người Hán.
+ Nhân dân Trung Quốc nhiều lần nổi dậy khởi nghĩa chống lại nhà Nguyên.
1.5. Trung Quốc thời Minh – Thanh- Năm 1368, Chu Nguyên Chương lên ngôi hoàng đế lập ra nhà Minh.
- Năm 1644, quân Mãn Thanh từ phương Bắc tràn xuống lập ra nhà Thanh.
- Kinh tế:
+ Chế độ thuế khóa, lao dịch nặng nề.
+ Mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa xuất hiện.
+ Ngoại thương phát triển.
- Xã hội:
+ Vua quan đục khoét nhân dân, cuộc sống xa hoa, trụy lạc.
+ Nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra, chính quyền phong kiến suy yếu.
- Đối ngoại: Tiến hành chiến tranh xâm lược các nước láng giềng.
1.6. Văn hóa, khoa học – kĩ thuật Trung Quốc thời phong kiến- Đạt được nhiều thành tựu to lớn, ảnh hưởng sâu rộng tới các nước láng giềng.
- Tư tưởng: Nho giáo trở thành hệ tư tưởng thống trị xã hội.
- Văn học:
+ Thơ Đường đạt đến đỉnh cao với sự xuất hiện của nhiều nhà thơ nổi tiếng như: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị.
+ Tiểu thuyết phát triển dưới thời Minh – Thanh như: Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung; Thủy hử của Thi Nại Am; Tây du kí của Ngô Thừa Ân; Hồng lâu mộng của Tào Tuyết Cần, …
- Lịch sử: biên soạn nhiều bộ sử đồ sộ có giá trị to lớn: Bộ Sử kí của Tư Mã Thiên, Hán thư, Đường thư, Minh thư,..
- Về khoa học - kĩ thuật: Có 4 phát minh quan trọng: giấy, kĩ thuật in, la bàn và thuốc súng.
- Về nghệ thuật, kiến trúc: Nhiều công trình kiến trúc đặc sắc: Vạn lí trường thành, những cung điện cổ kính, những bức tượng Phật sinh động,... còn được lưu giữ đến ngày nay.
Câu 1: Người Trung Quốc xây dựng nhà nước đầu tiên của mình từ khi nào?
A. 2000 năm TCN.
B. 1000 năm TCN.
C. 3000 năm TCN.
D. 4000 năm TCN.
Đáp án đúng là: A
Câu 2: Xã hội phong kiến ở Trung Quốc được hình thành từ:
A. Thế kỉ III.
B. Thế kỉ II.
C. Thế kỉ III trước công nguyên.
D. Thế kỉ II trước công nguyên.
Đáp án đúng là: C
Câu 3: Khi nhận ruộng, nông dân phải nộp một phần hoa lợi cho địa chủ gọi là:
A. Thuế.
B. Hoa lợi.
C. Địa tô.
D. Tô, tức
Đáp án đúng là: C
Câu 4: Vương triều nào tồn tại lâu nhất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc?
A. Nhà Đường
B. Nhà Hán
C. Nhà Minh
D. Nhà Thanh
Nhà Hán tồn tại hơn 400 năm từ năm 206 TCN – 220.
Đáp án đúng là: B
Câu 5: Triều đại nào được coi là giai đoạn phát triển thịnh trị nhất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc?
A. Nhà Tống
B. Nhà Đường
C. Nhà Minh
D. Nhà Thanh
Thời nhà Đường bộ máy nhà nước được củng cố và hoàn thiện, sản xuất nông nghiệp ổn định. Xã hội thời Đường đạt đến sự phồn thịnh, lãnh thổ được mở rộng.
Văn hóa Trung Quốc đạt được nhiều thành tựu rực rỡ, đỉnh cao là thơ Đường.
Đáp án đúng là: B
Câu 6: Đến thời Tống, người Trung Quốc có nhiều phát minh quan trọng đó là gì?
A. Kĩ thuật in.
B. Kĩ thuật nhuộm, dệt vải.
C. La bàn, thuốc súng, nghề in, giấy viết.
D. Đóng tàu, chế tạo súng.
Thời Tống có nhiều phát minh quan trọng: La bàn, thuốc súng, nghề in, giấy viết được coi là tứ đại phát minh.
Đáp án đúng là: C
Câu 7: Ở Trung Quốc tôn giáo nào trở thành hệ tư tưởng của giai cấp phong kiến?
A. Nho giáo.
B. Đạo giáo.
C. Phật giáo.
D. Tôn giáo dân gian Trung Quốc.
Chế độ phong kiến Trung Quốc được xây dựng theo mô hình quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền. Những giáo lý của Nho giáo là công cụ sắc bén bảo vệ chế độ phong kiến.
Đáp án đúng là: A
Câu 8: Xã hội phong kiến Trung Quốc bao gồm những giai cấp nào?
A. Quý tộc, nông dân.
B. Địa chủ, nông nô.
C. Địa chủ, nông dân lĩnh canh.
D. Quý tộc, nông nô.
- Quan lại và những nông dân giàu có chiếm nhiều ruộng đất và có quyền lực trở thành địa chủ.
- Nông dân bị mất ruộng đất phải nhận ruộng đất của địa chủ cày cấy gọi là nông dân lĩnh canh.
Đáp án đúng là: C
Câu 9: Nguyên nhân chủ yếu làm bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân dưới triều Nguyên là:
A. Nhà nước không chăm lo đời sống nhân dân.
B. Nhà Nguyên là vương triều ngoại tộc.
C. Nhà Nguyên thi hành chính sách phân biệt đối với người Hán.
D. Nhà Nguyên tiến hành chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ tiêu tốn nhiều sức người, sức của.
Nguyên nhân chủ yếu của các cuộc khởi nghĩa nông dân thời Nguyên là do nhà Nguyên thi hành chính sách phân biệt đối với người Hán: người Hán có địa vị thấp kém, bị cấm đoán đủ thứ → Mâu thuẫn giữa nhân dân với giai cấp thống trị gay gắt.
Đáp án đúng là: C
Câu 10: Mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa bắt đầu xuất hiện ở Trung Quốc trong thời gian nào?
A. Thời Nguyên.
B. Thời Minh.
C. Thời Thanh.
D. Thời Tống.
Mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa xuất hiện theo đà phát triển của thủ công nghiệp. Thời Minh đã xuất hiện những cơ sở thủ công quy mô lớn, những thành thị lớn giao lưu, buôn bán tấp nập.
Đáp án đúng là: C