Lý thuyết & Trắc nghiệm Bài 1: Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu Âu - Lịch sử 7
A. Lý Thuyết
1.1. Sự hình thành xã hội phong kiến châu Âu
- Cuối thế kỉ V, các tộc người Giéc-man xâm chiếm tiêu diệt đế quốc Rô-ma.
* Biện pháp:
+ Thành lập nhiều vương quốc mới: Vương quốc của người Ăng-glô Xắc-xông, Vương quốc Phơ-răng, Tây Gốt, Đông Gốt,...
+ Chiếm ruộng đất của chủ nô Rô-ma cũ rồi chia nhau.
+ Phong tước vị cho người có công.
- Xã hội lúc bấy giờ: chia làm 2 giai cấp.
+ Các tướng lĩnh quân sự và quý tộc được phân nhiều ruộng đất và được phong tước vị trở nên có quyền thế và giàu có → Hình thành tầng lớp Lãnh chúa phong kiến.
+ Nô lệ và nông dân không có rộng đất phải đi làm thuê, phụ thuộc vào các lãnh chúa → Hình thành tầng lớp Nông nô.
1.2. Xã hội phong kiến ở châu Âu được hình thành.* Lãnh địa phong kiến.
- Khái niệm: Lãnh địa phong kiến là vùng đất đại rộng lớn thuộc quyền sở hữu của các lãnh chúa. Bên trong xây dựng những pháo đài, dinh thự, nhà thờ, chuồng trại,.. và có phần đất canh tác lãnh chúa giao cho nông nô sử dụng và thu tô thuế.
- Lãnh địa phong kiến là đơn vị chính trị và kinh tế cơ bản trong thời kì phong kiến phân quyền ở châu Âu.
- Đời sống trong các lãnh địa:
+ Lãnh chúa tận hưởng một cuộc sống hưởng thụ, xã hoa, nhàn hạ, không phải lao động.
+ Nông nô phải lao động cực khổ, là lao động chính, chịu nhiều thứ thuế khác nhau, bị đối xử tàn nhẫn và lệ thuộc vào lãnh chúa.
→ Nông nô nhiều lần nổi dậy chống lại lãnh chúa phong kiến.
- Kinh tế: Là nền kinh tế khép kín, tự cung tự cấp.
1.3. Sự xuất hiện các thành thị trung đại.
- Thành thị trung đại ra đời vào cuối thế kỉ thứ VI
- Nguyên nhân ra đời:
+ Sản xuất phát triển, hàng hóa dư thừa → nảy sinh như cầu trao đổi buôn bán.
+ Thợ thủ công đem hàng hóa đến những nơi đông đúc để buôn bán và lập xưởng sản xuất.
=> Từ đó hình thành các thị trấn, các thành phố lớn được gọi là thành thị trung đại.
- Cư dân trong các thành thị chủ yếu là thợ thủ công và thương nhân.
- Vai trò của thành thị trung đại:
+ Thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
+ Phá vỡ nền kinh tế tự cung tự cấp, thúc đẩy nền kinh tế hàng hóa phát triển.
+ Tạo không khí tự do dân chủ, mở mang kiến thức tạo tiền đề cho sự ra đời của các trường học.
+ Góp phần xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, xây dựng chế độ phong kiến tập quyền.
B. Trắc nghiệmCâu 1: Cuối thế kỉ V, xã hội Tây Âu có biến động gì to lớn... ?
A. Dân số gia tăng.
B. Sự xâm nhập của người Giéc-man.
C. Công cụ sản xuất được cải tiến.
D. Kinh tế hàng hóa phát triển.
Đáp án đúng là: B
Giải thích: (Học sinh tham khảo trong SGK Lịch sử 7 – tr. 3)
Câu 2: Việc làm nào của người Giec-man đã tác động trục tiếp đến sự hình thành xã hội phong kiến châu Âu?
A. Tiêu diệt đế quốc Rô-ma.
B. Thành lập hàng loạt vương quốc mới.
C. Chia ruộng đất và phong tước vị cho tướng lĩnh và quý tộc người Giec-man.
D. Thành lập các thành thị trung đại.
Đáp án đúng là: C
Giải thích:
+ Việc phân chia ruộng đất và ban tước vị cho các tướng lĩnh và quý tộc người Giec-man làm cho những người này trở nên giàu có và có quyền thế trở thành các lãnh chúa.
+ Đồng thời, quá trình phân chia ruộng đất làm cho nông dân công xã và nô lệ bị mất hết ruộng đất phải làm thuê trong các lãnh địa phong kiến trở thành tầng lớp nông nô.
Xã hội lúc bấy giờ hình thành 2 giai cấp chính là: lãnh chúa và nông nô → Xã hội phong kiến Tây Âu hình thành.
Câu 3: Hai giai cấp cơ bản trong xã hội phong kiến châu Âu là:
A. Địa chủ và nông dân
B. Chủ nô và nô lệ
C. Lãnh chúa và nông nô
D. Tư sản và nông dân
Đáp án đúng là: C
Giải thích:
+ Các tướng lĩnh và quý tộc người Giec-man được phong chức tước và chia cho nhiều ruộng đất trở nên họ trở nên giàu có và có quyền thế -> trở thành các lãnh chúa.
+ Nông dân công xã và nô lệ bị mất hết ruộng đất phải làm thuê trong các lãnh địa phong kiến -> trở thành tầng lớp nông nô.
=> Xã hội hình thành 2 giai cấp chính là: lãnh chúa và nông nô
Câu 4: Ý nào sau đây không đúng khi nói về lãnh địa phong kiến?
A. Lãnh địa là trung tâm giao lưu buôn bán thời phong kiến.
B. Lãnh địa là vùng đất thuộc quyền sở hữu của các lãnh chúa phong kiến.
C. Lãnh địa là đơn vị chính trị và kinh tế cơ bản trong thời kì phong kiến phân quyền ở châu Âu.
D. Nông nô là lao động chủ yếu trong các lãnh địa.
Đáp án đúng là: A.
Giải thích:
+ Lãnh địa là vùng đất do vua ban cấp cho quý tộc tăng lữ dưới sự cai quản của các lãnh chúa phong kiến.
+ Lãnh địa là đơn vị chính trị và kinh tế cơ bản trong thời kì phong kiến phân quyền ở châu Âu.
+ Hoạt động kinh tế chủ yếu trong các lãnh địa là nông nghiệp mà nông nô là những người trực tiếp tham gia lao động sản xuất.
+ Nền kinh tế trong các lãnh địa là nền kinh tế tự cung, tự cấp chưa có sự giao lưu buôn bán.
Câu 5: Lãnh chúa phong kiến được hình thành từ những tầng lớp nào?
A. Chủ nô Rô-ma
B. Quý tộc Rô-ma
C. Tướng lĩnh và quý tộc người Giec-man
D. Nông dân tự do
Đáp án đúng là: C
Giải thích: Những tướng lĩnh quân sự và quý tộc người Giéc-man được phân chia ruộng đất nhiều hơn và được phong tước vị. Họ trở thành những người giàu có và có địa vị → Lãnh chúa.
Câu 6: Nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào?
A. Binh lính thất bại trong chiến tranh
B. Nông dân
C. Nô lệ
D. Nông dân và nô lệ
Đáp án đúng là: D
Giải thích: Nông dân tự do trong các công xã bị cướp đoạt ruộng đất phải làm thuê trong các lãnh địa phong kiến. Nông dân và nô lệ phải phụ thuộc vào lãnh chúa phong kiến trở thành tầng lớp nông nô.
Câu 7: Đặc điểm của nền kinh tế trong các lãnh địa phong kiến?
A. Là nền kinh tế hàng hóa.
B. Trao đổi bằng hiện vật.
C. Là nền kinh tế tự cung tự cấp.
D. Có sự trao đổi buôn bán.
Đáp án đúng là: C
Giải thích: Trong các lãnh địa nông nô tự sản xuất ra mọi vật dụng và tiêu dùng những thứ do mình làm ra. Trong các lãnh địa chưa có sự trao đổi buôn bán với bên ngoài.
Câu 8: Lực lượng sản xuất chủ yếu trong các lãnh địa phong kiến là:
A. Nông dân tự do
B. Nô lệ
C. Nông nô
D. Lãnh chúa
Đáp án đúng là: C
Giải thích: Hoạt động kinh tế chủ yếu trong các lãnh địa là nông nghiệp mà nông nô là những người trực tiếp tham gia lao động sản xuất.
Câu 9: Ý nào sau đây không phản ánh đúng đặc điểm của nông nô?
A. Nông nô là lực lượng sản xuất chính trong lãnh địa.
B. Nông nô phải nộp cho lãnh chúa 1/2 sản phẩm thu được và nhiều thứ thuế khác.
C. Nông nô phải chịu sự đối xử tàn nhẫn của lãnh chúa.
D. Cũng giống như nô lệ, nông dân không có quyền xây dựng gia đình riêng.
Đáp án đúng là: D
Giải thích: Nông nô vẫn có quyền kết hôn và có gia đình riêng nhưng phải nộp thuế cưới xin cho lãnh chúa.
Câu 10: Nguyên nhân hình thành các thành thị trung đại ở châu âu?
A. Sản xuất bị đình trệ.
B. Các lãnh chúa cho xây dựng các thành thị trung đại.
C. Sự ngăn cản giao lưu buôn bán của các lãnh địa.
D. Nghề thủ công phát triển nảy sinh nhu cầu trao đổi buôn bán.
Đáp án đúng là: D
Giải thích:
+ Do kĩ thuật sản xuất tiến bộ làm cho năng suất lao đông tăng cao hàng hóa trở nên dư thừa. Thợ thủ công chuyển sang sản xuất để đem bán ra thị trường.
+ Những nơi họ tập trung buôn bán sản xuất trở thành các thành phố lớn gọi là thành thị trung đại.