Bài 9: Lực đàn hồi (trang 34 VBT Vật Lí 6)
1. Biến dạng của 1 lò xo.
Thí nghiệm
| Số quả nặng 50g móc vào lò xo | Tổng trọng lượng của các quả nặng | Chiều dài của lò xo | Độ biến dạng của lò xo |
| 0 | 0 (N) | l0 = 4 (cm) | 0 (cm) |
| 1 | 0,5 (N) | l = 21 (cm) | l – l0 = 1 (cm) |
| 2 | 1,0 (N) | l = 22 (cm) | l – l0 = 2 (cm) |
| 3 | 1,5 (N) | l = 23 (cm) | l – l0 = 3 (cm) |
Rút ra kết luận
Câu C1 trang 34 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Khi trọng lượng của những quả nặng kéo thì lò xo sẽ bị dãn ra, chiều dài của nó cũng tăng lên. Khi bỏ những quả nặng đi, chiều dài của lò xo sẽ trở lại bằng chính chiều dài tự nhiên của nó. Lò xo lại trở về hình dạng ban đầu.
2. Độ biến dạng của lò xo.
Câu C2 trang 34 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Hãy tính độ biến dạng của lò xo khi ta treo 1,2,3 quả nặng sau đó viết kết quả vào các ô thích hợp của bảng 9.1.
II – LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ1. Lực đàn hồi
Câu C3 trang 34 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Trong thí nghiệm trong hình vẽ 9.2, khi quả nặng đứng yên thì lực đàn hồi mà lò xo đã tác dụng vào nó cân bằng với trọng lực của quả nặng. Vì vậy cường độ của lực đàn hồi của lò xo chính bằng cường độ của trọng lực của quả nặng.
2. Đặc điểm của lực đàn hồi
Câu C4 trang 35 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Câu trả lời đúng trong 3 câu A, B và C là câu C.
III – VẬN DỤNGCâu C5 trang 35 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
a) Khi độ biến dạng tăng 2 lâbf thì lực đàn hồi sẽ tăng gấp đôi.
b) Khi độ biến dạng tăng gấp 3 lần thì lực đàn hồi tăng gấp 3.
Câu C6 trang 35 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
1 sợi dây cao su và 1 chiếc lò xo đều có tính chất đàn hồi.
Ghi nhớ:
- Lò xo là 1 vật đàn hồi. Sau khi kéo dãn hoặc nén nó một cách vừa phải, nếu thả ra, thì chiều dài của nó sẽ lại trở lại chính bằng chiều dài tự nhiên.
- Khi lò xo bị kéo dãn hoặc nén lại thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên những vật tiếp xúc (hoặc gắn) với 2 đầu của nó.
- Độ biến dạng của lò xo càng lớn thì lực đàn hồi cũng càng lớn.
Bài 9.1 trang 35 VBT Vật Lí 6: Lực nào sau đây là lực đàn hồi?
A. Trọng lực của 1 quả nặng.
B. Lực hút của 1 nam châm tác dụng lên 1 miếng sắt.
C. Lực đẩy của lò xo dưới cái yên xe đạp.
D. Lực kết dính giữa mặt bảng và 1 tờ giấy dán trên bảng
Lời giải:
Chọn đáp án C.
Vì lực đàn hồi là lực khi lò xo bị biến dạng tác dụng vào vật.
Bài 9.3 trang 35 VBT Vật Lí 6: Hãy đánh dấu X vào ô ứng với vật có tính chất đàn hồi:
Lời giải:
| 1 cục đất sét | |
| 1 quả bóng cao su | X |
| 1 quả bóng bàn | |
| 1 hòn đá | |
| 1 chiếc lưỡi cưa | X |
| 1 đoạn dây đồng nhỏ |
Các vật có tính chất đàn hồi: chiếc lưỡi cưa và bóng cao su.
Bài 9.4 trang 36 VBT Vật Lí 6: Hãy dùng các từ ngữ thích hợp trong khung để điền vào chỗ chấm trong các câu dưới đây:
Lời giải:
a) Quan sát 1 cái cung bằng tre đang treo trên tường, ta sẽ thấy dây cung làm cho cánh cung bị cong đi (H9.1a)
Cánh cung có hiện tượng bị biến dạng. Cánh cung là 1 vật có tính chất đàn hồi. Khi nó bị biến dạng thì nó sẽ tác dụng vào 2 đầu dây cung 2 lực đàn hồi. 2 lực này đều tác dụng vào dây cung, chúng ngược chiều nhưng cùng phương và là 2 lực cân bằng.
b) 1 người đứng yên trên 1 tấm ván mỏng. Tấm ván sẽ bị cong đi (H9.1b). Nó đã bị biến dạng. Đó là vì trọng lượng của người đã tác dụng lên tấm ván. Tấm ván là một vật có tính chất đàn hồi. Khi bị cong, nó sẽ tác dụng lên người 1 lực đàn hồi. Lực này và trọng lực của người là 2 lực cân bằng.
c) 1 người ngồi trên 1 chiếc xe đạp. Dưới tác dụng của trọng lượng của người đó, lò xo ở yên xe đã bị nén xuống. Nó đã bị biến dạng. Lò xo ở yên xe là một vật có tính chất đàn hồi. Khi bị biến dạng thì nó sẽ tác dụng vào người 1 lực đàn hồi đẩy lên. Lực này và trọng lực của người là 2 lực cân bằng.
Bài 9a trang 36 Vở bài tập Vật Lí 6: Lực nào trong các lực sau đây là lực đàn hồi?
A. Lực đẩy của dòng nước đã làm bánh xe nước quay.
B. Lực mà 1 đầu búa đóng vào 1 cái đinh.
C. Lực mà lò xo bút bi đã tác dụng vào ruột bút bi.
D. Lực mà 1 lực sĩ nâng 1 quả tạ.
Đáp án:
Chọn đáp án C.
Lực mà lò xo của bút bi đã tác dụng vào ruột bút bi chính là lực đàn hồi.
Bài 9b trang 37 Vở bài tập Vật Lí 6: Hãy đánh dấu X vào ô tương ứng với vật không có tính chất đàn hồi.
Đáp án:
| 1 cục tẩy | |
| 1 quả bóng bay | |
| 1 tờ giấy | X |
| 1 sợi dây cao su | |
| 1 cây nến | X |
Bài 9c trang 37 Vở bài tập Vật Lí 6: Hãy tự điền các từ ngữ thích hợp trong khung ở bài 9.4 để điền vào các chỗ chấm trong các câu dưới đây:
Đáp án:
a) 1 em bé dùng 2 tay để ấn bẹp 1 quả bóng bay. Quả bóng đã bị biến dạng. Quả bóng là 1 vật có tính chất đàn hồi. Khi bị biến dạng thì nó sẽ tác dụng lực đàn hồi lên tay của em bé. 2 lực mà 2 tay em bé tác dụng lên quả bóng không làm cho quả bóng chuyển động. Đó là 2 lực cân bằng.
b) Khung xe máy tì lên 2 đầu trục bánh sau bằng 2 lò xo. Ngay cả khi chưa có người ngồi trênx xe thì lò xo vẫn bị nén lại 1 chút. Đó là do tác dụng của 1 phần trọng lượng của khung xe. Những lò xo bị biến dạng sẽ tác dụng lên khung xe những lực đàn hồi đẩy lên.
c) Ở cái kẹp quần áo có 1 cái lò xo thép. Lò xo luôn luôn ép 2 cái hàm bằng nhựa cho chúng bám chặt vào nhau. Đó là vì khi lắp, người ta đã làm cho 2 hàm nhựa đẩy 2 đầu lò xo doãng ra. Lò xo đã bị biến dạng vì vậy đã tác dụng lực đàn hồi lên 2 cái hàm.
Bài trước: Bài 8: Trọng lực - Đơn vị lực (trang 27 VBT Vật Lí 6) Bài tiếp: Bài 10: Lực kế - Phép đo lực - Trọng lượng và khối lượng (trang 38 VBT Vật Lí 6)