Bài 16: Ròng rọc (trang 56 VBT Vật Lí 6)
Câu C1 trang 56 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Mô tả các loại ròng rọc cố định (H. 16.2a):
Ròng rọc cố định gồm có 1 bánh xe có rãnh để vắt sợi dây qua, trục của bánh xe được gắn cố định (có móc treo trên xà), vì vậy khi kéo dây, bánh xe sẽ quay quanh trục cố định.
Mô tả các loại ròng rọc động (H. 16.2b):
Ròng rọc gồm có 1 bánh xe có rãnh để vắt dây qua, trục của bánh xe không được mắc cố định và bánh xe có mang theo móc để treo vật, dây kéo có 1 đầu buộc vào xà. Vì vậy khi kéo dây, bánh xe vừa chuyển động vừa quay cùng với trục của nó.
II – RÒNG RỌC GIÚP CON NGƯỜI LÀM VIỆC DỄR DÀNG HƠN NHƯ THẾ NÀO?1. Thí nghiệm
Câu C2 trang 56 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
| Không sử dụng ròng rọc | Từ dưới lên | 4N |
| Sử dụng ròng rọc cố định | Từ dưới lên | 4N |
| Sử dụng ròng rọc động | Từ trên xuống | 2N |
2. Nhận xét.
Câu C3 trang 56-57 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
a) Chiều của lực kéo vật qua ròng rọc cố định và lực kéo vật lên trực tiếp là khác nhau (ngược chiều nhau).
Cường độ của lực kéo vật qua ròng rọc cố định và lực kéo vật lên trực tiếp là như nhau.
b) Chiều của lực kéo vật qua ròng rọc động và lực kéo vật lên trực tiếp là không thay đổi.
Cường độ của lực kéo vật qua ròng rọc động và lực kéo vật lên trực tiếp là khác nhau, cường độ của lực kéo vật lên trực tiếp lớn hơn so với cường độ của lực kéo vật qua ròng rọc động.
3. Rút ra kết luận.
Câu C4 trang 57 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
a) Ròng rọc cố định có tác dụng giúp thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo trực tiếp.
b) Sử dụng ròng rọc động thì lực kéo vật lên nhỏ hơn so với trọng lượng của vật.
III – VẬN DỤNGCâu C5 trang 57 VBT Vật Lí 6: Các ví dụ về ròng rọc.
Lời giải:
Tùy học sinh, có thể đưa ra ví dụ: Người thợ xây sử dụng ròng rọc để kéo vữa hay gạch lên cao để xây nhà.
Câu C6 trang 57 VBT Vật Lí 6: Sử dụng ròng rọc có lợi gì?
Lời giải:
Sử dụng ròng rọc cố định có lợi: có tác dụng làm thay đổi hướng của lực kéo (được lợi về hướng).
Sử dụng ròng rọc động có lợi: được lợi về lực và lực kéo vật nhỏ hơn so với kéo trực tiếp.
Câu C7 trang 57 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Dùng hệ thống ròng rọc trong hình bên phải gồm có hai ròng rọc: một ròng rọc động và một ròng rọc cố định có lợi thế hơn về lực. Vì nó giúp làm lực kéo nhỏ hơn so với trọng lượng của vật nhiều lần.
Ghi nhớ:
- Ròng rọc cố định: giúp làm thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo vật trực tiếp, không có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực.
- Ròng rọc động có tác dụng làm lực kéo vật lên nhỏ hơn so với trọng lượng của vật (lợi hai lần về lực nhưng lại thiệt hai lần về quãng đường dây dịch chuyển).
Bài 16.1 trang 58 VBT Vật Lí 6:
Lời giải:
Ở trong hình vẽ 16.1, ròng rọc 1 là loại ròng rọc động, vì khi làm việc thì bánh xe của nó vừa di chuyển vừa quay; ròng rọc 2 là loại ròng rọc cố định, vì khi làm việc thì bánh xe của nó quay tại chỗ.
Bài 16.2 trang 58 VBT Vật Lí 6: Trong các câu dưới đây, câu nào là không đúng?
A. Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực.
B. Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi độ lớn của lực.
C. Ròng rọc động giúp làm thay đổi độ lớn của lực.
D. Ròng rọc động giúp làm thay đổi hướng của lực.
Lời giải:
Chọn đáp án B.
Vì ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực còn ròng rọc động thì có tác dụng làm thay đổi hướng và lực kéo vì vậy đáp án B là không đúng.
Bài 16.3 trang 58 VBT Vật Lí 6: Máy cơ đơn giản nào dưới đây không thể làm thay đổi đồng thời cả hướng và độ lớn của lực?
A. Ròng rọc cố định.
B. Ròng rọc động.
C. Mặt phẳng nghiêng.
D. Đòn bẩy.
Lời giải:
Chọn đáp án A.
Vì ròng rọc cố định chỉ có thể giúp làm thay đổi hướng của lực kéo chứ không thể làm thay đổi độ lớn của lực kéo.
Bài 16a trang 58 Vở bài tập Vật Lí 6: Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống:
Đáp án:
Ở trong hình 16.2, ròng rọc 1 là loại ròng rọc cố định, ròng rọc 2 là loại ròng rọc động.
Bài 16b trang 58 Vở bài tập Vật Lí 6: Máy cơ đơn giản nào chỉ có thể giúp làm thay đổi hướng của lực?
A. Mặt phẳng nghiêng.
B. Đòn bẩy.
C. Ròng rọc cố định.
D. Ròng rọc động.
Đáp án:
Chọn đáp án C.
Ròng rọc cố định không cho ta được lợi về lực mà có thể làm thay đổi hướng của lực.
Bài trước: Bài 15: Đòn bẩy (trang 52 VBT Vật Lí 6) Bài tiếp: Bài 17: Tổng kết Chương 1: Cơ học (trang 58 VBT Vật Lí 6)