Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX - trang 7 SBT Lịch Sử 9
Bài tập 1 trang 7,8 SBT Lịch Sử 9
1. (trang 7 SBT Lịch Sử 9): Tinh hình Liên Xô cuối những năm 70 - đầu những năm 80 của thế kỉ XX là
A. sản xuất tiếp tực phát triển mạnh, đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao.
B. Xã hội ổn định, tuy nhiên tình trạng vị phạm pháp chế ở một bộ phận cơ quan lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã ít nhiều làm giảm lòng tin của nhân dân.
C. Tình hình kinh tế -xã hội tương đối ổn định, tuy nhiên tệ quan liêu, tham những đã nảy sinh trong một số bộ phận các bộ, đảng viên.
D. đất nước Xô Viết lâm vào khủng hoảng toàn diện
Đáp án đúng là: D
2. (trang 7 SBT Lịch Sử 9): Mục đích của công cuộc cải tổ ở Liên Xô là
A. đưa nền kinh tế đất nước vượt qua khó khăn
B. khắc phục những sai lầm, đưa đất nước thoát khoi khủng hoảng và xây dựng XHCN đúng với bản chất và ý nghĩa nhân văn của nó
C. đưa nền kinh tế Liên Xô tiến nhanh, theo kịp các nước Công Nghiệp tiên tiến
D. đưa đất nước tiến nhanh lên chủ nghĩa cộng sản
Đáp án đúng là: B
3. (trang 7 SBT Lịch Sử 9): Kết quả công cuộc cải tổ về kinh tế ở Liên Xô là
A. nền sản xuất trong nước bước đầu khôi phục
B. bước đầu đáp ứng được những mặt hàng thiết yếu cho nhân dân
C. nền kinh tế vẫn trượt dài trong khủng hoảng
D. nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN hình thành và bước đầu được củng cổ
Đáp án đúng là: C
4. (trang 8 SBT Lịch Sử 9): Sự kiện đánh dấu mốc chấm dứt chế độ XHCN ở Liên Xô là
A. Cuộc đảo chính ngày 19-8-1991 tai Mát-xcơ-va của một số người lãnh đạo Đảng và nhà nước Xô Viết
B. Đảng Cộng Sản Liên Xô bị đình chi hoạt động
C. Ngày 21-12-1991, cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) được thành lập.
D. Ngày 25-12-1991, lá cờ Liên bang Xô viết được hạ xuống khỏi nóc điện Crem-li
Đáp án đúng là: D
5. (trang 8 SBT Lịch Sử 9): Hậu quả lớn nhất của cuộc khủng hoảng ở các nước Đông Âu là
A. Đảng Cộng Sản ở các nước Đông Âu phải chấm dứt từ bỏ quyền lãnh đạo đất nước, thực hiện đa nguyên chính trị
B. Các thế lực chống chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu thắng cử trong cuộc tổng tuyển cử tự do
C. chế độ XHCN đã bị sụp đổ ở tất cả các nước Đông Âu, kết thúc sự tồn tại của hệ thống XHCN thế giới
D. nền kinh tế XHCN chuyển sang nền kinh tế thị trường với nhiều thành phần sở hữu
Đáp án đúng là: C
Bài tập 2. (trang 8 SBT Lịch Sử 9): Hãy điền chữ Đ (Đúng) hoặc chữ S (sai) vào ô [] trước các câu sau
1. [] trong bối cảnh của cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, ban lạnh đạo Liên Xô và nước XHCN ở Đông Âu sớm nhận thức được sự cần thiết phải tiến hành cuộc cách mạng kinh tế xã hội.
2. [] Công cuộc cải tổ ở Liên xô, do không được chuản bị đầy đủ các điều kiện cần thiết và đường lối chiến lược toàn diện, nên cang đưa đất nước lún sau vào khủng hoảng, rối loạn.
3. [] Ngày 25-12-1991, chế đỗ XHCN ở Liên Xô chấm dứt sau 69 năm tồn tại
4. [] sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và Đông Âu dẫn đến sự giải thể của hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) và tổ chức Liên Hợp Quốc Vác-sa-va.
5. [] Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ cửa chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu là do sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động.
Trả lời:1. Sai
2. Đúng
3. Sai
4. Đúng
5. Sai
Bài tập 3. (trang 9 SBT Lịch Sử 9): Hãy hoàn thành bảng sau về quá trình khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
Thời gian | Nội dung sự kiện |
Liên Xô và các nước Đông Âu lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế và chính trị ngày càng gay gắt. | |
Tháng 3-1985 | |
Khủng hoảng lên đỉnh cao ở các nước Đông Âu | |
Cuối năm 1989 | |
Một số người lãnh đạo Đảng và Nhà Nước Liên Xô đã tiến hành đảo chính, nhằm lật đổ tổng thống Gooc-ba-chốp | |
Ngày 28-6-1991 | |
Tổ chức Liên Hợp Quốc Vác-sa-va tuyên bố giải thể | |
Ngày 21-12-1991 | |
Ngày 25-12-1991 |
Trả lời:
Thời gian | Nội dung sự kiện |
Tháng 3 -1985 | Liên Xô và các nước Đông Âu lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế và chính trị ngày càng gay gắt. |
Tháng 3-1985 | Goocbachop lên nắm quyền lãnh đạo Đảng và Nhà nước Liên Xô |
Khủng hoảng lên đỉnh cao ở các nước Đông Âu | |
Cuối năm 1989 | Sự sụp đổ của Chủ nghĩa Cộng sản ở Đông Âu |
19 tháng 8,1991 | Một số người lãnh đạo Đảng và Nhà Nước Liên Xô đã tiến hành đảo chính, nhằm lật đổ tổng thống Gooc-ba-chốp |
Ngày 28-6-1991 | khối SEV ngừng hoạt động. |
Ngày 1-7-1991. | Tổ chức Liên Hợp Quốc Vác-sa-va tuyên bố giải thể |
Ngày 21-12-1991 | Cộng đồng các Quốc gia Độc lập ra đời |
Ngày 25-12-1991 | Chính thức cáo chung của chế độ Cộng Sản. |
Bài tập 4. (trang 9 SBT Lịch Sử 9): Nội dung chính của cuộc cải tổ ở Liên Xô vào cuối những năm 80 của thế kỉ XX là gì? Theo em, công cuộc cải tổ có đem lại kết quả mong muốn không? Hãy nêu dẫn chứng cụ thể?
Trả lời:Nội dung chính của cuộc cải tổ ở Liên Xô vào cuối những năm 80 của thế kỉ XX như sau:
Trong bối cảnh đó, tháng 3 - 1985, Goóc-ba-chốp lên nắm quyền lãnh đạo Đảng, đề ra đường lối cải tổ. Cải tổ được tuyên bố như một cuộc cách mạng nhằm khắc phục những sai lầm thiếu sót trước đây, đưa đất nước thoát khỏi khủng hỏang và xây dựng một chủ nghĩa xã hội theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn đích thực của nó. Nhưng do không có sự chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết và thiếu một đường lối chiến lược toàn diện, nhất quán, nên công cuộc cải tổ nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, lúng túng, đầy khó khăn.
Mặc dù Ban lãnh đạo Liên Xô đã đưa ra nhiều phương án phát triển kinh tế nhưng lại chưa thực hiện được gì, nền kinh tế vẫn trượt dài trong khủng hỏang. Trước những khó khăn về kinh tế, những cái tổ về chính trị - xã hội lại được đẩy mạnh như thực hiện chế độ tổng thống tập trung mọi quyền lực, thực hiện chế độ đa nguyên về chính trị (tức nhiều đảng cùng tham gia công việc chính trị của đất nước), xoá bỏ chế độ một đảng (tức xoá bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô), tuyên bố dân chủ và “công khai” mọi mặt.
Đất nước càng lún sâu vào khủng hoảng và rối loạn. Nhiều cuộc bãi công diễn ra, mâu thuẫn sắc tộc bùng nổ, nhiều nước cộng hoà đòi li khai, các tệ nạn xã hội gia tăng, các thế lực chống đối ráo riết kích động quần chúng...
Trong bối cảnh đó, ngày 19 - 8 - 1991 một số người lãnh đạo Đảng và Nhà nước Xô viết đã tiến hành đảo chính, lật đổ Tổng thống Goóc-ba-chốp. Nhưng cuộc đảo chính nhanh chóng thất bại và đã dần tới những hậu quả cực kì nghiêm trọng: Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động, Nhà nước Liên bang hầu như tê liệt, các nước cộng hoà đua nhau đòi độc lập và tách khỏi Liên bang. Sự tan rã của Liên bang Xô viết chỉ còn là vấn đề thời gian.
Ngày 21 - 12 - 1991, những người lãnh đạo 11 nước cộng hoà trong Liên bang Xô viết đã họp và kí kết hiệp định về giải tán Liên bang xô viết, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (thường gọi tắt là SNG). Trong buổi tối giá lạnh ngày 25- 12- 1991, Goóc-ba-chốp tuyên bố từ chức tổng thống. Lá cờ Liên bang Xô viết trên nóc điện Crem-li bị hạ xuống, đánh dấu sự chấm dứt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên bang Xô viết sau 74 năm tồn tại.
Bài tập 5. (trang 10 SBT Lịch Sử 9): Sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu đã dẫn đến những hậu quả ra sao?
Trả lời:Hậu quả khi chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ:
- Sự suy yếu của chính phủ Xô viết đã dẫn đến một loạt các sự kiện mà cuối cùng gây ra sự tan rã của Liên Xô, một quá trình dần dần diễn ra từ 19 tháng một 1990 tới 31 Tháng 12 Năm 1991. Quá trình này dẫn tới nhiều trong số các nước cộng hòa của Liên Xô tuyên bố độc lập.
Bài trước: Bài 1: Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX - trang 3 SBT Lịch Sử 9 Bài tiếp: Bài 3: Quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và sự tan rã của hệ thống thuộc địa - trang 10 SBT Lịch Sử 9