Lịch Sử 9 Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945 - 1946) -
Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945 - 1946)
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 97: Tại sao nói nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngay sau khi thành lập đã ở vào tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”?
Hướng dẫn giải:
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngay sau khi thành lập đã ở vào tình thế "ngàn cân treo sợi tóc" là bởi khi đó nước Việt Nam sẽ phải đương đầu với rất nhiều khó khăn trước mắt, cụ thể như:
- Ngoại xâm: Quân đội các nước phe Đồng minh kéo vào nước ta dưới danh nghĩa giải giáp quân đội Nhật.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: 20 vạn quân Tưởng, theo sau là bọn tay sai phản động trong các tổ chức Việt Quốc, Việt Cách nhằm lật đổ chính quyền cách mạng.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam: hơn 1 vạn quân Anh mở đường cho thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta.
+ 6 vạn quân Nhật đang chờ giải giáp.
- Nội phản: Các lượng lượng phản động trong nước lợi dụng tình hình nổi dậy chống phá.
- Trong lúc đó, tình hình đất nước gặp nhiều khó khăn:
+ Chính trị: Chính quyền cách mạng vừa mới ra đời, chưa được củng cố, ở trong tình thế bị bao vây, cô lập.
+ Kinh tế: chủ yếu là nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, thiên tai liên tiếp làm cho nạn đói thêm trầm trọng. Ngân sách nhà nước trống rỗng.
+ Văn hóa: Tàn dư văn hóa lạc hậu: nạn mù chữ, tệ nạn xã hội do chế độ cũ để lại.
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 98: Đảng và Chính phủ đã tiến hành những biện pháp gì để củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng?
Hướng dẫn giải:
Để củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng, Đảng và Chính phủ đã tiến hành những biện pháp sau:
+ Ngày 1-1-1946, Chính phủ lâm thời tự cải tổ thành Chính phủ liên hiệp lâm thời.
+ Tiến hành Tổng tuyển cử bầu Quốc hội trong cả nước.
+ Lập ban dự thảo Hiến pháp.
+ Thông qua danh sách Chính phủ liên hiệp kháng chiến.
+ Tiến hành bầu cử hội đồng nhân dân các cấp theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu. Ủy ban hành chính các cấp được thành lập.
+ Ngày 29-5-1946, Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam được thành lập.
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 100: Trong việc giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính, chúng ta đã đạt được những kết quả gì?
Hướng dẫn giải:
Những kết quả mà Đảng và Nhà nước ta đã đạt được trong việc giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính như sau:
Giải quyết nạn đói:
- Biện pháp:
+ Lập hũ gạo cứu đói.
+ Tổ chức “Ngày đồng tâm” quyên góp tiền, vàng.
+ Đẩy mạnh tăng gia sản xuất.
- Kết quả: nạn đói nhanh chóng được đẩy lùi.
Giải quyết nạn dốt:
- Biện pháp:
+ Lập Nha Bình dân học vụ, kêu gọi toàn dân tham gia xóa nạn mù chữ.
=> Kết quả:
+ Các cấp học đều phát triển mạnh.
+ Nội dung, phương pháp giáo dục được đổi mới theo tinh thần dân tộc, dân chủ.
Giải quyết khó khăn về tài chính:
- Biện pháp:
+ Chính phủ kêu gọi tinh thần tự nguyện đóng góp của nhân dân, Xây dựng “Quỹ độc lập” và phong trào “tuần lễ vàng”.
+ Phát hành và cho lưu hành tiền Việt Nam.
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 101: Đảng, Chính phủ và nhân dân ta đã có thái độ như thế nào trước hành động xâm lược của thực dân Pháp?
Hướng dẫn giải:
- Trung ương Đảng, Chính phủ phát động phong trào ủng hộ nhân dân Nam Bộ kháng chiến.
- Nhân dân kiên quyết chống giặc bằng nhiều hình thức.
- Hàng vạn thanh niên lên đường nhập ngũ.
- Nhân dân miền Bắc tích cực chi viện, ủng hộ nhân dân miền Nam.
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 101: Hãy nêu rõ các biện pháp của ta đối với quân Tưởng và bọn tay sai.
Hướng dẫn giải:
- Đối với quân Tưởng:
+ Nhằm hạn chế sự phá hoại của bọn tay sai của Tưởng, Quốc hội đồng ý nhường cho chúng 70 ghế trong Quốc hội không qua bầu cử và một số ghế bộ trưởng trong Chính phủ Liên hiệp.
+ Nhân nhượng cho Tưởng một số quyền lợi về kinh tế như cung cấp lương thực, nhận tiêu tiền "quan kim",...
- Đối với bọn tay sai: Chính phủ ban hành một số sắc lệnh nhằm trấn áp bọn phản cách mạng; giam giữ, lập tòa án quân sự để trừng trị bọn phản cách mạng.
Trả lời câu hỏi Lịch Sử 9 Bài 24 trang 102: Trước và sau Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946), chủ trương và biện pháp của Đảng, Chính phủ ta đối phó với Pháp và Tưởng có gì khác nhau?
Hướng dẫn giải:
- Trước Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946):
+ Với Pháp: Kiên quyết chống Pháp ở miền Nam.
+ Với quân Tưởng: hòa hoãn với quân Tưởng và tay sai ở miền Bắc.
- Sau Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946): hòa hoãn, nhân nhượng với quân Pháp để đuổi quân Tưởng và tay sai về nước.
Bài 1 trang 102 Lịch Sử 9: Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám hiểm nghèo như thế nào?
Hướng dẫn giải:
Nước ta sau Cách mạng tháng Tám phải đương đầu với nhiều khó khăn:
- Ngoại xâm: Quân đội các nước phe Đồng minh kéo vào nước ta dưới danh nghĩa giải giáp quân đội Nhật.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: 20 vạn quân Tưởng, theo sau là bọ tay sai phản động trong các tổ chức Việt Quốc, Việt Cách nhằm lật đổ chính quyền cách mạng.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam: hơn 1 vạn quân Anh mở đường cho thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta.
+ 6 vạn quân Nhật đang chờ giải giáp.
- Nội phản: Các lượng lượng phản động trong nước lợi dụng tình hình nổi dậy chống phá.
- Trong lúc đó, tình hình đất nước gặp nhiều khó khăn:
+ Chính trị: Chính quyền cách mạng vừa mới ra đời, chưa được củng cố, ở trong tình thế bị bao vây, cô lập.
+ Kinh tế: chủ yếu là nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, thiên tai liên tiếp làm cho nạn đói thêm trầm trọng. Ngân sách nhà nước trống rỗng.
+ Văn hóa: Tàn dư văn hóa lạc hâu: hơn 90% dân số mù chữ, tệ nạn xã hội do chế độ cũ để lại.
=> Nước Việt Nam đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
Bài 2 trang 102 Lịch Sử 9: Chính phủ ta kí với Pháp Hiệp định Sơ bộ ngày 6-3-1946 và Tạm ước ngày 14-9-1946 nhằm mục đích gì?
Hướng dẫn giải:
- Mục đích:
+ Giữ vững độc lập về nguyên tắc.
+ Hòa hoãn với Pháp để đuổi quân Tưởng và tay sai về nước, tránh được tình thế cùng một lúc phải chống nhiều kẻ thù.
+ Bảo toàn thực lực, kéo dài thời gian chuẩn bị, xây dựng và củng cố lực lượng cho cuộc kháng chiến chống Pháp nhất định bùng nổ.
Bài 3 trang 102 Lịch Sử 9: Hãy lập bảng niên biểu về những sự kiện chính của thời kì lịch sử này.
Hướng dẫn giải:
| Thời gian | Sự kiện |
| 8-9-1945 | Chính phủ lâm thời tuyên bố lệnh tỏng tuyển cử trong cả nước |
| 6-1-1946 | Tổng tuyển cử trong cả nước |
| 29-5-1946 | Hội Liên Việt thành lập |
| 8-9-1945 | Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh thành lập Nha Bình dân học vụ |
| 23-11-1946 | Tiền Việt Nam được lưu thông trong cả nước |
| 6-3-1946 | Ta kí với Pháp hiệp định sơ bộ |
| 14-9-1946 | Ta kí bản tạm ước với Pháp |