Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921) (LS 8 Bài 15)
Bài 15: Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 - 1921)
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 76: Chỉ ra một vài nét chính về tình hình nước Nga trước thế kỉ XX?
Trả lời:
- Nga vẫn là nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng.
- Kinh tế Nga suy sụp bởi chiến tran thế giới thứ nhất.
- Đời sống nhân dân nghèo đói, mâu thuẫn xã hội gay gắt, phong trào đấu tranh đòi lật đổ chế độ Nga hoàng, phản đối chiến tranh lên cao.
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 77: Chỉ ra những việc mà cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai đã làm được?
Trả lời:
- Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai:
+ Lật đổ nền chế độ quân chủ chuyên chế.
+ Hàng loạt các Xô-Viết của công nhân, nông dân, binh lính được thành lập.
+ Thành lập Chính phủ lâm thời gồm đại biểu tư sản và đại địa chủ tư sản hóa.
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 78: Nêu khát quát diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-tơ-rô-grat?
Trả lời:
- Đêm 24 - 10 (6 - 11), tại điện Xmô-nui, Lê-nin đã đến và trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa.
- Quân khởi nghĩa chiếm Pê-tơ-rô-grát, bao vây Cung điện Mùa Đông, nơi ẩn nấp cuối cùng của Chính phủ tư sản.
- Đêm 25 - 10 (7 -11), Cung điện Mùa Đông bị chiếm, Chính phủ lâm thời tư sản bị lật đổ.
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 80: “Sắc lệnh hòa bình” với “Sắc lệnh ruộng đất” đã đem lại những quyền lợi như thế nào cho quần chúng nhân dân?
Trả lời:
- "Sắc lệnh hòa bình" đã đáp ứng nhu cầu được hòa bình, chấm dứt chiến tranh của quần chúng nhân dân lao động.
- "Sắc lệnh ruộng đất" đã tịch thu 150 triệu ha ruộng đất của địa chủ và giáo hội chia cho nông dân. Lần đầu tiên toàn thể nông dân ở Nga có ruộng đất để cày cấy.
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 81: Tại sao nhân dân Xô viết lại có thể bảo vệ được những thành quả của Cách mạng tháng Mười?
Trả lời:
Nhân dân Xô-viết bảo vệ được thành quả cách mạng nhờ:
- Có sự ủng hộ, tham gia của toàn dân vào công cuộc bảo vệ thành quả cách mạng.
- Có sự lãnh đạo đúng đắn của chính quyền xô viết, thực hiện chính sách "Cộng sản thời chiến", đưa nước Nga vượt qua thời kì khó khăn về kinh tế.
Câu hỏi Lịch Sử 8 Bài 15 trang 82: Giôn Rit đã đặt tên cuốn sách là “Mười ngày rung chuyến thế giới” là có lý do gì?
Trả lời:
Giôn Rit đặt tên cho cuốn sách của mình là "Mười ngày rung chuyển thế giới" để khẳng định những tác động to lớn của Cách mạng tháng Mười đối với thế giới.
+ Lần đầu tiên trong lịch sử nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức, đàn áp buộc phải đứng lên làm chủ đất nước.
+ Đập tan khâu yếu nhất của chủ nghĩa tư bản.
+ Hệ thống XHXN được thiết lập.
+ Cổ vũ phong trào công nhân và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Câu hỏi Lịch Sử 8 bài 15 trang 82: Tại sao nước Nga vào năm 1917 lại có đến hai cuộc cách mạng?
Trả lời:
- Cuộc cách mạng tháng Hai 1917 đã lật đổ chế độ Nga hoàng nhưng lại dẫn tới tình trạng hai chính quyền song song tồn tại:
+ Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản.
+ Các Xô-viết công – nông – binh.
=> Yêu cầu khẩn trương là phải tiến hành một cuộc cách mạng để chấm dứt tình trạng hai chính quyền song song cùng tồn tại.
Câu hỏi Lịch Sử 8 bài 15 trang 82: Em hãy lập bảng thống kê những sự kiện chính của Cách mạng tháng Mười.
Trả lời:
| Thời gian | Sự kiện | Kết quả |
| 7-10-1917 | Lê-nin về Pê-ta-rô-grát trực tiếp chỉ đạo việc chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền | Kế hoạch được vạch ra cụ thể. Những đội cận vệ được thành lập. |
| 24-10-1917 | Lê-nin đến điện Xmô-nui trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa | Quân khởi nghĩa Pê-tơ-rô-grát, bao vây cung điện Mùa Đông. |
| 25-10-1917 | Cung điện mùa Đông bị chiếm các bộ trưởng của Chính phủ bị bắt | Chính phủ lâm thời tư sản bị lật đổ. |
Câu hỏi Lịch Sử 8 bài 15 trang 82: Việc xây dựng và bảo vệ chính quyền của Xô viết đã diễn ra như thế nào?
Trả lời:
* Xây dựng Chính quyền Xô viết:
- Đêm 25-10-1917 (7-11-1917), Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai khai mạc ở Điện Xmô-nưi, tuyên bố thành lập Chính quyền Xô viết do Lê-nin đứng đầu.
+ Đập tan bộ máy nhà nước cũ của giai cấp tư sản và địa chủ, khẩn trương xây dựng bộ máy nhà nước mới của những người lao động là nhiệm vụ hàng đầu cảu Chính quyền Xô viết.
- Chính quyền Xô viết thông qua: Sắc lệnh hòa bình và Sắc lệnh ruộng đất.
- Chính quyền Xô viết nhanh chóng xóa bỏ phân biệt đẳng cấp, những đặc quyền của Giáo hội, thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc bình đẳng và có quyền tự quyết,...
+ Nhà nước nắm các ngành kinh tế quan trọng và then chốt.
- Nga rút khỏi Chiến tranh thế giới thứ nhất.
- Hồng quân công nông được thành lập để bảo vệ chính quyền mới.
* Bảo vệ Chính quyền Xô viết:
- Năm 1918, quân đội 14 nước đế quốc câu kết với lực lượng phản cách mạng trong nước mở cuộc tấn công vũ trang nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết.
- 1918-1920, nhân dân Nga tiến hành cuộc chiến đấu chống thù trong, giặc ngoài trong những điều kiện vô cùng khó khăn để giữ vững Chính quyền Xô viết.
- Từ năm 1919, Chính quyền Xô viết thực hiện Chính sách cộng sản thời chiến đưa nước Nga vượt qua hiểm nghèo.
- Năm 1920, Hồng quân Liên Xô đánh tan ngoại xâm và nội phản. Nhà nước Xô viết được bảo vệ.
Câu hỏi Lịch Sử 8 bài 15 trang 82: Hãy nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga vào năm 1917.
Trả lời:
- Đối với nước Nga:
+ Cách mạng tháng Mười đã đánh đổ sự áp bức, bóc lột của chế độ phong kiến và chủ nghĩa tư bản.
+ Lần đầu tiên trong lịch sử nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức đứng lên làm chủ đất nước.
- Đối với thế giới
+ Đập tan khâu yếu nhất của chủ nghĩa tư bản.
+ Hệ thống XHXN được thiết lập.
+ Cổ vũ to lớn phong trào công nhân và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
+ Để lại bài học quý báu cho phong trào cách mạng thế giới.
Bài trước: Ôn tập lịch sử thế giới cận đại (từ giữa thế kỉ 16 đến năm 1917) (LS 8 Bài 14) Bài tiếp: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941) (LS 8 Bài 16)