Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn (trang 57 SBT Vật Lí 6)
Bài 18.1. Hiện tượng nào sau đây sẽ xảy ra khi nung nóng 1 vật rắn?
A. khối lượng của sẽ vật tăng
B. khối lượng của vật sẽ giảm
C. khối lượng riêng của vật sẽ tăng
D. khối lượng riêng của vật sẽ giảm
Đáp án:
Chọn đáp án D.
Vì khối lượng riêng
Bài 18.2. 1 lọ thủy tinh được đậy kín bằng nút thủy tinh. Nút bị kẹt. Hỏi phải mở nút ra bằng cách nào trong các cách sau đây?
A. hơ nóng nút
B. hơ nóng cổ lọ
C. hơ nóng cả cổ lọ và nút
D. hơ nóng đáy lọ
Đáp án:
Chọn đáp án B
Vì khi bị hơ nóng, cổ lọ sẽ nở ra, làm nút nới lỏng nên khi đó ta sẽ mở được.
Bài 18.3. Hãy viết vào bảng ghi độ nở dài tính ra micromet (1 micromet = 0,001 milimet) của các thanh có độ dài 1m, làm bằng các loại chất khác nhau, khi ta tăng nhiệt độ thêm 1oC để trả lời các câu hỏi dưới đây:
| Thủy tinh chịu lửa | Thủy tinh thường | Hợp kim platinit | Sắt | Nhôm | Đồng |
| 3 | Từ 8 đến 9 | 9 | 12 | 22 | 29 |
1. Người ta phải sử dụng dây dẫn điện bằng chất nào trong các chất dưới đây, xuyên qua cổ của bóng đèn điện để làm bằng thủy tinh thường để chỗ hàn luôn luôn được kín?
A. Sắt
B. Đồng
C. Hợp kim platinit
D. Nhôm
2. Vì sao đổ nước nóng vào cốc thủy tinh thường thì cốc dễ bị vỡ còn đổ nước nóng vào cốc bằng thủy tinh chịu lửa thì cốc lại không bị vỡ ?
Đáp án:
1. Chọn đáp án C. Vì 2 chất này có độ nở vì nhiệt gần giống nhau.
2. Vì thủy tinh chịu lửa nở ra vì nhiệt ít hơn so với thủy tinh thường đến 3 lần
Bài 18.4. Hình 18.1 vẽ loại dụng cụ để làm thí nghiệm chứng minh sự nở dài của vật rắn. Thanh ngang đặt làm sao cho vừa khít vào giá đo khi cả 2 đều ở nhiệt độ trong phòng
a. Vì sao khi hơ nóng thanh ngang, ta lại không thể đưa được thanh ngang này vào giá đo?
b. Hãy tìm cách đưa thanh ngang đã được hơ nóng vào giá đo mà không cần phải làm nguội thanh này.
Đáp án:
a. Khi ta hơ nóng thanh ngang, ta không thể đưa thanh ngang này vào giá đo được là bởi vì thanh ngang đã nở ra vì nhiệt nên dài hơn giá đo.
b. Muốn đưa thanh ngang đã được hơ nóng vào giá đo mà không cần phải làm nguội nó thì ta cần hơ nóng giá đo.
Câu hỏi:Bài 18.5. Khi làm lạnh vật rắn thì khối lượng riêng của vật sẽ tăng vì
A. thể tích của vật giảm và khối lượng của vật răng
B. thể tích của vật giảm và khối lượng của vật giảm
C. thể tích của vật giảm và khối lượng của vật không đổi
D. thể tích của vật không đổi và khối lượng của vật tăng
Đáp án:
Chọn đáp án C
Ta có: D = m/V trong đó: khối lượng m của vật là không đổi, khi khối lượng riêng (D) tăng thì thể tích của vật sẽ giảm.
Bài 18.6. Khi nung nóng vòng kim loại trong hình vẽ ở 18.2 thì
A. bán kính R1 tăng còn bán kính R2 giảm
B. Bán kính R2 tăng còn bán kính R1 giảm
C. Chiều dày d giảm
D. Cả R1, R2 và d đều tăng
Đáp án:
Chọn đáp án D
Khi nung nóng vòng kim loại ở trong hình vẽ 18.2 thì cả R1, R2 và d đều tăng.
Bài 18.7. khi nhiệt độ thay đổi thì các trụ bê tông cốt thép không bị nứt vì:
A. thép và be tông không bị nở vì nhiệt
B. bê tông nở vì nhiệt nhiều hơn so với thép
C. bê tông nở vì nhiệt ít hơn so với thép
D. bê tông và thép nở vì nhiệt tương đương nhau
Đáp án:
Chọn đáp án D
khi thay đổi nhiệt độ, các trụ bê tông cốt thép sẽ không bị nứt vì: thép và bê tông nở vì nhiệt là như nhau
Bài 18.8. 3 thanh, 1 bằng đồng, 1 bằng nhôm, 1 bằng sắt có chiều dài như nhau ở 0oC. Khi nhiệt độ của 3 thanh đều tăng lên đến 100o C thì
A. chiều dài 3 thanh vẫn bằng nhau
B. chiều dài thanh nhôm là ngắn nhất
C. chiều dài thanh sắt là ngắn nhất
D. chiều dài thanh đồng là ngắn nhất
Đáp án:
Chọn đáp án C
Vì sự nở ra vì nhiệt của thanh sắt là ngắn nhất, sau đó là đến thanh đồng, dài nhất là thanh nhôm.
Bài 18.9. 1 quả cầu bằng nhôm bị kẹt trong 1 chiếc vòng bằng sắt. Để tách quả cầu ra khỏi chiếc vòng, 1 học sinh đem hơ nóng cả quả cầu và chiếc vòng. Hỏi bạn ấy có tách được quả cầu ra khỏi chiếc vòng không? Tại sao?
Đáp án:
Bạn đó không thể tách được quả cầu ra khỏi chiếc vòng. Vì khi hơ nóng cả chiếc vòng bằng sắt và quả cầu bằng nhôm thì sự nở ra vì nhiệt của nhôm sẽ nhiều hơn sắt.
Bài 18.10. Có 2 cốc thủy tinh chồng khít vào nhau, 1 bạn học sinh dùng nước đá và cốc nước nóng để tách 2 cốc ra. Hỏi bạn đó cần phải làm thế nào?
Đáp án:
Cho nước đá vào cốc nằm bên trong để cho chiếc cốc này co lại, đồng thời nhúng cốc bên ngoài vào nước nóng để chiếc cốc này nở ra. Như vậy sẽ tách được 2 chiếc cốc bị chồng khít vào nhau.
Bài 18.11. Khi nhiệt độ tăng thêm 1oC thì độ dài của 1 chiếc dây đồng dài 1m sẽ tăng thêm 0,017mm. Nếu độ tăng độ dài do nở vì nhiệt tỉ lệ với độ dài ban đầu và độ tăng nhiệt độ của vật thì 1 dây điện bằng đồng có độ dài 50m ở nhiệt độ 20oC, sẽ có độ dài là bao nhiêu khi nhiệt độ 40oC?
Đáp án:
Vì độ tăng độ dài do nở vì nhiệt tỉ lệ với độ tăng nhiệt độ và độ dài ban đầu của vật nên ta có:
Độ dài tăng thêm của dây đồng khi tăng nhiệt độ từ 20oC lên 40oC là:
50 x 0,017 x (40 – 20) = 17mm = 0,017m.
Độ dài của dây đồng ở 40oC là: 50 + 0,017 = 50,017m.