Bài 14: Mặt phẳng nghiêng (trang 46 SBT Vật Lí 6)
Bài 14.1. Cách nào trong các cách dưới đây không làm giảm được độ nghiêng của 1 mặt phẳng nghiêng?
A. tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng
B. giảm chiều dài của mặt phẳng nghiêng
C. giảm chiều cao kê của mặt phẳng nghiêng
D. tăng chiều dài mặt của phẳng nghiêng và đồng thời giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng
Đáp án:
Chọn đáp án B
Vì giảm chiều dài của mặt phẳng nghiêng không thể làm giảm được độ nghiêng của mặt phẳng còn các đáp án A, C, D đều làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng vì vậy đáp án B là đáp án đúng.
Bài 14.2. Chọn từ ngữ thích hợp trong dấu ngoặc để điền vào chỗ chấm của các câu dưới đây:
a. Sử dụng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với 1 lực…trọng lượng của vật (lớn hơn / nhỏ hơn / bằng)
b. Mặt phẳng nghiêng càng nghiêng ít thì lực cũng cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng… (càng tăng / càng giảm / không thay đổi)
c. Mặt phẳng nghiêng…. thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng sẽ càng tăng. (càng dốc thoai thoải / càng dốc đứng)
Đáp án:
a. Sử dụng mặt phẳng nghiêng có thể sẽ kéo vật lên với 1 lực nhỏ hơn trọng lượng của vật
b. Mặt phẳng nghiêng càng nghiêng thì cũng cần càng ít lực để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng càng giảm
c. Mặt phẳng nghiêng càng dốc đứng thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng càng tăng.
Bài 14.3. Tại sao khi đạp xe lên dốc thì cậu bé trong hình 14.1 không thể đi thẳng dốc mà lại phải đi ngoằn ngoèo từ mép đường bên này và chéo sang mép đường bên kia?
Đáp án:
Cậu bé đạp xe đạp đi như vậy là vì đi theo đường ít nghiêng hơn, vì vậy cũng đỡ tốn lực nâng người lên hơn.
Bài 14.4. Vì sao đường ô tô qua đèo thường là đường ngoằn ngoèo và rất dài?
Đáp án:Đường ô tô qua đèo càng dài, càng ngoằn ngoèo thì độ dốc cũng càng ít, lực kéo vật càng nhỏ do đó ô tô sẽ dễ dàng đi lên đèo hơn.
Bài 14.5*. Dao mũi khoan có thể xoáy một cách dễ dàng vào sâu trong gỗ; chiếc kích xe ôtô có trục xoắn ốc, có thể dễ dàng nâng chiếc xe xe nặng lên hàng mấy tấn lên từng nấc 1 cách dễ dàng
Hãy chứng minh mũi khoan, kích ô tô, chiếc đinh vít là 1 loại mặt phẳng nghiêng
Đáp án:
Sử dụng 1 tờ giấy hình tam giác vuông có dạng mặt phẳng nghiêng và quấn quanh 1 chiếc bút chì như hình ở trong sách bài tập để được như hình b.
Đặt thẳng đứng hình b để có dạng mũi khoan, cái đinh vít, trục xoắn ốc. Sản phẩm chúng ta đã làm ra đều là mặt phẳng nghiêng.
Giải thích như vậy đối với trường hợp của kích ôtô.
Như vậy chiếc đinh vít, kích ô tô, mũi khoan là 1 loại mặt phẳng nghiêng. Các loại dụng cụ này đều là dùng nguyên tắc mặt phẳng nghiêng, ví dụ cái kích thay vì nâng thẳng vật người ta quay trục xoắn một vòng để làm cho kích nâng vật lên độ cao h thì cần phải đi theo 1 mặt nghiêng l = 2π R.
Bài 14.6. Dụng cụ nào dưới đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng?
A. cái kéo
B. cầu thang gác
C. mái nhà
D. cái kìm
Đáp án:
Chọn đáp án B
Cầu thang gác có 1 độ nghiêng nhất định, giúp con người có thể đi lại được do đó nó là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng.
Bài 14.7. Sử dụng 1 mặt phẳng nghiêng để đưa 1 vật nặng lên cao, có thể
A. làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật
B. làm giảm trọng lượng của vật
C. kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn so với trọng lượng của vật
D. kéo vật lên với lực kéo lớn hơn so với trọng lượng của vật
Đáp án:
Chọn đáp án C
Khi dùng mặt phẳng nghiêng để đưa 1 vật nặng lên cao, có thể kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn so với trọng lượng của vật.
Bài 14.8. Để giảm độ lớn của lực kéo 1 vật nặng lên sàn của ô tô tải bằng mặt phẳng nghiêng người ta có thể làm theo cách
A. làm tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng
B. làm giảm độ dài của mặt phẳng nghiêng
C. làm tăng độ cao của mặt phẳng nghiêng
D. làm giảm độ cao của mặt phẳng nghiêng
Đáp án:
Chọn đáp án A
Để giảm độ lớn của lực kéo thì ta cần phải làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng, khi tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng sẽ làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng do đó cần dùng ít lực hơn.
Bài 14.9. Sàn nhà cao hơn so với mặt đường là 50cm. Để đưa 1 chiếc xe máy từ mặt đường vào nhà, người ta có thể dùng mặt phẳng nghiêng có độ cao h và độ dài l nào dưới đây?
A. h = 50cm, l < 50cm
B. h = 50cm, l = 50cm
C. h < 50cm, l > 50cm
D. h = 50cm, l > 50cm
Đáp án:
Chọn đáp án D
Sàn nhà cao hơn so với mặt đường 50cm tương ứng dùng loại mặt phẳng nghiêng có chiều dài của mặt phẳng l > 50cm và độ cao h = 50cm.
Bài 14.10. Để đưa các thùng dầu lên xe tải, 1 người đã lần lượt sử dụng 4 tấm ván làm mặt phẳng nghiêng. Biết với 4 tấm ván này người đó đã đẩy được thùng dầu đi lên các lực lần lượt phải là: F1 = 1000N; F2 = 200N; F3 = 500N và F4 = 1200N. Hỏi tấm ván nào là dài nhất
A. tấm ván 1
B. tấm ván 2
C. tấm ván 3
D. tấm ván 4
Đáp án:
Chọn đáp án B.
Vì độ lớn của lực kéo tỉ lệ với độ nghiêng của tấm ván. Khi lực kéo nhỏ thì độ nghiêng của tấm ván cũng nhỏ và tấm ván càng dài.
Trong trường hợp này F2 = 200N là nhỏ nhất chính vì thế tấm ván hai nghiêng ít nhất tức là nó là tâm có chiều dài là dài nhất.
Bài 14.11. Biết rằng độ dài của mặt phẳng nghiêng lớn hơn độ cao bao nhiêu lần thì lực sử dụng để kéo vật lên cao có thể nhỏ hơn trọng lượng của vật đo bao nhiêu lần. Muốn kéo 1 vật nặng bằng 2000N lên cao 1,2m với lực kéo bằng 500N thì phải sử dụng mặt phẳng nghiêng có độ dài l bằng bao nhiêu?
A. l ≥ 4,8m
B. l < 4,8m
C. l = 4m
D. l = 2,4m
Đáp án:
Chọn đáp án A
Ta có lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật số lần là: 2000: 500 = 4 (lần)
Vậy chiều dài l cần phải lớn hơn độ cao h bằng 4 lần: l ≥ 4.1,2 = 4,8 (m)
Bài 14.12. Cầu thang đi bộ nối 1 tầng lên tầng kế tiếp thường được xây như ở trong hình 14.3, không xây như trong ở 14.2 là vì để
A. giúp cho kết cấu của căn nhà thêm vững chắc hơn
B. giúp cho căn nhà trở nên đẹp hơn
C. làm giảm độ nghiêng (độ dốc) của cầu thang để làm tăng thêm lực nâng cơ thể từ bậc thang này lên đến bậc thang kế tiếp
D. làm độ nghiêng của cầu thang giảm để làm giảm lực nâng cơ thể từ bậc thang này lên bậc thang kế tiếp
Đáp án:
Chọn đáp án D
Để tăng chiều dài vì vậy cần phải làm giảm độ nghiêng của cầu thang để giảm lực nâng cơ thể từ bậc thang này lên đến bậc thang kế tiếp.
Bài 14.13. Hình 14.4 vẽ các mặt phẳng nghiêng sử dụng ở xe tải chở hàng, xe tải chở than hoặc cát (xe ben), băng chuyền.
Có thể làm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng thay đổi trong các phương tiện vận chuyển theo cách nào?
A. Đối với xe tải: thay đổi độ cao
Đối với băng chuyền: thay đổi độ cao
Đối với xe ben: thay đổi độ dài
B. Đối với xe tải: thay đổi độ dài
Đối với băng chuyền: thay đổi độ dài
Đối với xe ben: thay đổi độ cao
C. Đối với xe tải: thay đổi độ cao
Đối với xe ben: thay đổi độ cao
Đối với băng chuyền: thay đổi độ cao
D. Đối với xe tải: thay đổi độ dài
Đối với xe ben: thay đổi độ dài
Đối với băng chuyền: thay đổi độ dài
Đáp án:Chọn đáp án B
Có thể làm thay đổi độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng trong những phương tiện vận chuyển theo cách:
+ Đối với xe tải: thay đổi độ dài
+ Đối với xe ben: thay đổi độ cao
+ Đối với băng chuyền: thay đổi độ dài
Bài 14.14. Hình 14.5 vẽ 2 vật: vật A, khối lượng là mA và vật B có khối lượng là mB, nằm trên 2 mặt phẳng nghiêng và được nối với nhau bằng 1 sợi dây được vắt qua 1 ròng rọc. Nếu gọi độ cao và độ dài của mặt phẳng nghiêng có vật A là lA và hA ; của mặt phẳng nghiêng có vật B là lB và hB. Khi 2 vật đang nằm yên thì
A. vì lA > lB nên mA > mB
B. vì lA < lB nên mA < mB
C. vì lA > lB nên mA < mB
D. vì lA = lB nên mA = mB
Đáp án:
Chọn đáp án A.
Lực kéo của sợi dây vào vật A và vật B khi vật đang ở trạng thái đứng yên là bằng nhau.
Vì vật A nằm trên mặt nghiêng nghiêng ít hơn so với mặt nghiêng của B (lA > lB) chính vì thế PA > PB. => mA > mB.
Bài 14.15. Nếu tăng dần độ nghiêng của tấm ván AB như trong hình 14.6 thì lò xo sẽ co lại hay giãn ra? Tại sao?
Đáp án:
Khi tăng độ nghiêng của tấm ván AB thì lực do vật nặng tác dụng lên chiếc lò xo tăng lên làm cho lò xo bị dãn thêm ra.