GDCD 12 Bài 1: Pháp luật và đời sống - Giải BT GDCD 12 (ngắn nhất)
Bài 1 trang 14 GDCD 12: Pháp luật là gì? Vì sao cần phải có pháp luật?
Giải đáp:
- Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng quyền lực nhà nước.
- Cần phải có pháp luật, vì:
+ Để quản lí xã hội, mỗi nhà nước cần phải xây dựng và ban hành hệ thống quy tắc xử sự chung áp dụng cho mọi cá nhân, tổ chức.
+ Đó là các chuẩn mực về những việc được làm, những việc phải làm và những việc không được làm, nhằm đảm bảo an ninh, trật tự và an toàn xã hội, đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Bài 2 trang 14 GDCD 12: Em hãy nêu các đặc trưng của pháp luật. Theo em, nội quy nhà trường, Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có phải là văn bản quy phạm pháp luật không?Giải đáp:
Các đặc trưng của pháp luật:
- Tính quy phạm phổ biến: Pháp luật là những quy tắc xử sự chung, khuôn mẫu chung, được áp dụng nhiều lần, ở nhiều nơi, với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
- Tính quyền lực, bắt buộc chung: Pháp luật do nhà nước ban hành với tất cả mọi tổ chức, cá nhân ai cũng phải thực thi theo pháp luật.
- Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức: Diễn đạt phải chính xác, thực hiện chính xác các văn bản quy phạm pháp luật.
* Nội quy trường, Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh không phải là văn bản quy phạm pháp luật, vì:
- Những văn bản này không mang tính quy phạm phổ biến, không mang tính bắt buộc chung và không phải là văn bản quy phạm mang tính quyền lực của nhà nước.
Bài 3 trang 14 GDCD 12: Em hãy phân tích bản chất giai cấp và bản chất xã hội của pháp luật.Giải đáp:
- Bản chất giai cấp của pháp luật:
+ Xã hội có sự phân chia giai cấp thì pháp luật bao giờ cũng mang bản chất giai cấp sâu sắc.
+ Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền mà nhà nước là đại diện.
- Bản chất xã hội của pháp luật:
+ Các quy phạm pháp luật bắt nguồn từ thực tiễn đời sống xã hội.
+ Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực tiễn đời sống xã hội vì sự phát triển của xã hội.
Bài 4 trang 14 GDCD 12: Em hãy phân biệt sự giống nhau và khác nhau giữa đạo đức và pháp luật bằng cách ghi ý kiến của em vào bảng dưới đây.Giải đáp:
| Đạo đức | Pháp luật | |
| Nguồn gốc (hình thành từ đâu? ) | Từ nhu cầu của đời sống xã hội. | Các quy tắc xử sự trong đời sống xã hội, được nhà nước ghi nhận thành các quy phạm pháp luật |
| Nội dung | Những quan niệm chuẩn mực, quy tắc ứng xử mang tính tự nguyện | Các quy tắc xử sự (việc được làm, việc phải làm, việc không được làm) |
| Hình thức thể hiện | Truyền miệng, ca dao, tục ngữ… | Văn bản quy phạm pháp luật |
| Phương thức tác động | Điều chỉnh hành vi, nhận thức, giáo dục qua dư luận xã hội. | Giáo dục, cưỡng chế bằng quyền lực nhà nước. |
Bài 5 trang 15 GDCD 12: Em hãy sưu tầm 3 - 5 câu ca dao tục ngữ, châm ngôn về đạo đức đã được Nhà nước ghi nhận thành nội dung các quy phạm pháp luật, qua đó phân tích quan hệ giữa pháp luật với đạo đức.
Giải đáp:
- Ca dao, tục ngữ:
+) “Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”
- Quy tắc đạo đức này đã được nâng lên thành quy phạm pháp luật tại điều 70 khoản 2, luật Hôn nhân và gia đình 2014: Con cái “Có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình”.
+) “Anh em như thể tay chân
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần”
- Quy tắc đạo đức này đã được nâng lên thành quy phạm pháp luật tại điều 105, luật Hôn nhân và gia đình 2014: “Anh, chị, em có quyền, nghĩa vụ thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau; có quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con”
- Mối quan hệ giữa pháp luật và đạo đức.
+ Pháp luật và đạo đức có mối quan hệ chặt chẽ với nhau; pháp luật là một phương tiện đặc thù để thể hiện và bảo vệ các giá trị đạo đức.
+ Những giá trị cơ bản nhất của pháp luật – công bằng, bình đẳng, tự do, lẽ phải, cũng là những giá trị đạo đức cao cả mà con người luôn hướng tới.
Bài 6 trang 15 GDCD 12: Thế nào là quản lí xã hội bằng pháp luật? Muốn quản lí xã hội bằng pháp luật, Nhà nước phải làm gì?Giải đáp:
- Quản lý xã hội bằng pháp luật nghĩa là nhà nước ban hành pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật trên quy mô toàn xã hội, đưa pháp luật vào đời sống của từng người dân và của toàn xã hội.
- Muốn quản lí xã hội bằng pháp luật:
+ Nhà nước phải công bố công khai, kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật.
+ Tiến hành nhiều biện pháp thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các phương tiện báo, đài, truyền hình.
+ Đưa giáo dục pháp luật vào nhà trường, xây dựng tủ sách pháp luật ở xã, phường, thị trấn, các cơ quan, trường học, … để “dân biết” và “dân làm” theo pháp luật.
Bài 7 trang 15 GDCD 12: Em và gia đình đã bao giờ có những bất đồng, tranh chấp với hàng xóm liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình chưa? Nếu có thì em với gia đình đã giải quyết như thế nào? Tại xã/phường hay thị trấn nơi em ở có Tủ sách pháp luật không? Theo em, Tủ sách pháp luật có ý nghĩa gì đối với nhân dân trong xã?Giải đáp:
Căn cứ vào hoàn cảnh của gia đình để trả lời.
- Nếu có tranh chấp, gia đình em cần căn cứ vào các quy định của pháp luật, trao đổi cụ thể với hàng xóm để giải quyết. Nếu không được cần nhờ chính quyền địa phương can thiệp giúp.
- Xã em có tủ sách pháp luật đặt tại nhà văn hóa. Tủ sách pháp luật là nơi để người dân tìm hiểu thông tin pháp luật, tự bảo vệ quyền của mình và tôn trọng quyền của người khác.
Bài 8 trang 15 GDCD 12: Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau: Người nào tuy có điều kiện mà không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, dẫn đến hậu quả người đó chết, thì:a. Vi phạm quy tắc đạo đức
b. Vi phạm pháp luật hình sự
c. Vi phạm pháp luật hành chính
d. Bị xử phạt vi phạm hành chính
e. Phải chịu trách nhiệm hình sự
f. Bị dư luận xã hội lên án
Giải đáp:
Đáp án đúng là: b. Vi phạm pháp luật hình sự
Bài tiếp: GDCD 12 Bài 2: Thực hiện pháp luật - Giải BT GDCD 12 (ngắn nhất)