Bài 7: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc - trang 34 VBT GDCD 9
Câu 1 (trang 34 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Một số truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam: Uống nước nhớ nguồn, tôn sư trọng đạo, thương người như thể thương thân, yêu thương đùm bọc những người gặp khó khăn, truyền thống đoàn kết, tự lực tự cường, truyền thống chăm học chăm làm,...
Câu 2 (trang 35 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Một số biểu hiện tốt: Giúp đỡ người nghèo, đồng bài bị lũ lụt, tích cực tìm hiểu về truyền thống dân tộc, sưu tầm những món ăn, kiểu trang phục truyền thống dân tộc,...
- Biểu hiện chưa tốt: học thói ăn chơi, đua đòi, khinh thường những nét văn hóa của dân tộc
Câu 3 (trang 35 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Những hoạt động giáo dục truyền thống của nhà trường em đã tham gia: Làm báo tường, thi văn nghệ nhân dịp kỉ niệm ngày nhà giáo Việt Nam 20-11, tham gia cuộc thi ảnh “người phụ nữ tôi yêu” nhân dịp kỉ niệm ngày 8-3, thắp hương tưởng niệm các vị anh hùng liệt sĩ, tham gia phong trào quyên góp ủng hộ người nghèo,..
Trong những hoạt động trên, hoạt động thắp hương tri ân các anh hùng liệt sĩ khiến em ấn tượng nhất, hoạt động đó giúp chúng em bày tỏ được niềm tri ân của mình với những người anh hùng đã không tiếc đời mình hi sinh cho tổ quốc
Câu 4 (trang 35 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Để kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, công dân nói chung, học sinh nói riêng cần phải: Tích cực tham gia những lễ hội truyền thống, trò chơi dân gian. Đi thăm quan các di tích lịch sử, tưởng nhớ công ơn của cha ông, phải lưu giữ mỗi truyền thống đó trong mỗi con người chúng ta: luôn đoàn kết, yêu thương nhau giữa anh em bạn bè. Luôn hiếu thảo với ông bà, nghe lời cha mẹ, góp phần tích cực vào công cuộc đấu tranh giàng chủ quyền lãnh thổ, lên án, bài trừ những hành vi gây ảnh hưởng đến văn hóa dân tộc của học sinh: ăn mặc không đúng quy cách, ăn nói sử dụng từ mượn bừa bãi, tham gia vào các tệ nạn xã hội
Câu 5 (trang 35 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Liên hệ bản thân: Tìm hiểu truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc, không thích các kiểu trang phục dân tộc, kham gia các lễ hội truyền thống, tuyên truyền, giới thiệu các giá trị văn hoá truyền thống, lên án, ngăn chặn các hành vi làm tổn hại truyền thống dân tộc, làm theo các tấm gương ứng xử thể hiện thuần phong mĩ tục Việt Nam.
- Biện pháp khắc phục: Các bạn học sinh cần tự hào vì những nét đẹp truyền thống của dân tộc mình, không nên đua đòi mà làm mất giá trị của bản thân, tích cực rèn luyện, trau dồi bản thân.
Câu 6 (trang 36 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Tấm gương kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc:
Hiếu là một cậu bé được sinh ra trong một gia đình có truyền thống hiếu học, ông bà cha mẹ, các anh chị của Hiếu đều là những người học rộng hiểu nhiều. Thấm nhuần truyền thống đó, Hiếu hăng say học tập, ra sức rèn luyện và phát huy năng lực bản thân, cho nên dù mới là học sinh cấp 2, Hiếu đã đoạt được huy chương vàng môn Toán học do trung ương tổ chức.
Câu 7 (trang 36 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Các phong tục tập quán tốt đẹp: Ma chay, hiếu hỉ, thờ cúng ông bà tổ tiên,...
- Các di tích lịch sử, văn hóa: Đền thờ Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, quần thể Tràng An – Bái Đính
- Lễ hội truyền thống: Hội cày Tịch Điền, Lễ hội chọi trâu, trò chơi dân gian,..
- Nghề truyền thống: Nghề đan nón, nghề làm tranh, nghề dệt vải,...
- Đặc sản quê hương: Bánh gai, cơm cháy,...
Câu 8 (trang 37 VBT GDCD 9):
Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là:A. Những cách ứng xử phổ biến hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
B. Những tư tưởng, đức tính hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
C. Những giá trị tinh thần hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
D. Những đức tính, lối sống hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: C
Câu 9 (trang 37 VBT GDCD 9):
Biểu hiện nào dưới đây là kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc?
A. Chê bai các loại hình nghệ thuật dân tộc
B. Tích cực tìm hiểu, giới thiệu với mọi người về các truyền thống dân tộc
C. Không quan tâm, tòm hiểu về truyền thống dân tộc
D. Cho rằng Việt Nam không có truyền thống đáng tự hào
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: B
Câu 10 (trang 37 VBT GDCD 9):
Việc làm nào dưới đây không phải là sự kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc?
A. Tham gia các lễ hội truyền thống
B. Xem bói để biết trước các sự việc sẽ xảy ra, tránh điều xấu
C. Thờ cũng tổ tiên
D. Đi thăm các đền chùa, các di tích.
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: B
Câu 11 (trang 38 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
(I) Hành vi | (II) Truyền thống |
A. Thăm và chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ | 1. Yêu nước |
B. Sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước giàu đẹp | 2. Cần cù lao động |
C. Say sưa làm việc, không ngại khó ngại khổ | 3. Nhân ái |
D. Quan tâm giúp đỡ người khác | 4. Biết ơn |
5. Hiếu thảo |
Đáp án: A – 4, B – 1, C – 2, D – 3
Câu 12 (trang 38 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Truyền thống tốt đẹp của dân tộc vô cùng quý giá, góp phần tích cực vào quá trình phát triển của dân tộc và mỗi cá nhân. Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc là góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc Việt Nam.
Câu 13 (trang 38 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Hành vi | Đúng | Sai |
A. Chê bai các kiểu trang phục dân tộc, cho là lỗi thời | X | |
B. Tham gia các lễ hội truyền thống | X | |
C. Tích cực tìm hiểu về các truyền thống của dân tộc | X | |
D. Tuyên truyền, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống | X | |
E. Lấn chiếm, làm hư hại các di tích lịch sử - văn hóa | X | |
F. Lên án, ngăn chắn các hành vi làm tổn hại truyền thống dân tộc | X | |
G. Học tập cách ứng xử thể hiện thuần phong mĩ tục Việt Nam | X |
Câu 14 (trang 39 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
a. Em không tán thành ý kiến của Lan. Tại vì ý kiến đó thể hiện sự coi thường, không trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương
b. Em sẽ nói với Lan: Bên cạnh máy móc hiện đại, những gì thuộc về truyền thống cũng rất đáng để giữ gìn, phát huy, vì thế phải biết tự hào về những giá trị truyền thống của quê hương
Câu 15 (trang 39 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
a. Em không tán thành với quan điểm của các bạn. Tại vì các loại hình nghệ thuật không chỉ có giá trị về mặt thưởng thức mà còn có giá trị về văn hóa, chưa bao giờ các loại hình nghệ thuật ấy lỗi thời, lạc hậu chỉ là do thị hiếu thẩm mĩ thời đại thay đổi
b. Thị hiếu âm nhạc của giới trẻ hiện nay chủ yếu là thích những bài nhạc trẻ, sôi động, kết hợp giữa âm nhạc và vũ đạo
c. Để kế thừa và phát huy truyền thống nghệ thuật của dân tộc, giới trẻ nên thường xuyên thưởng thức và cảm nhận những loại hình nghệ thuật đó.
II. Bài tập nâng caoCâu 1 (trang 40 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Đề xuất với nhà trường tổ chức một số hoạt động giáo dục truyền thống:
+ Tổ chức tham quan các di tích lịch sử, mời các nghệ nhân của các loại hình nghệ thuật truyền thống để biểu diễn,
+ Cho học sinh tham gia các hoạt động thắp hương, tri ân tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ
Câu 2 (trang 40 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
a. Em không tán thành với ý kiến đó. Tại vì truyền thống dân tộc là những nét đẹo thuộc về văn hóa, ăn sâu bám rễ trong tiềm thức của con người, trong xã hội hiện đại nó vẫn luôn có một chỗ đứng nhất định.
b. Việc kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc có bao hàm việc phát triển truyền thống làm cho nó phù hợp với xã hội hiện đại. Ví dụ những truyền thống tôn sư trọng đạo, yêu thương con người cho đến ngày nay vẫn luôn được duy trì và phát huy
Câu 3 (trang 41 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Vấn đề ăn mặc của giới trẻ hiện nay rất đáng báo động và quan tâm. Có những bạn ăn mặc những mẫu trang phục lòe loẹt hở hang không phù hợp với thuần phong mĩ tục của người Việt, làm mất đi nét đẹp duyên dáng, kín đáo của người con gái Việt.
III. Truyện đọc, thông tinCa trù là một bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc. ca trù không chỉ mang đến những vẻ đẹp về âm thanh nhịp phách mà còn ẩn chứa ở đó nét đẹp tâm hồn, thế giới nội tâm của người thể hiện. Sự tôn vinh của thế giới đối với nghệ thuật ca trù của Việt Nam cho thấy giá trị của bộ môn nghệ thuật này, nó đã mang đến niềm tự hào cho dân tộc ta.
Bài trước: Bài 6: Hợp tác cùng phát triển - trang 29 VBT GDCD 9 Bài tiếp: Bài 8: Năng động, sáng tạo - trang 43 VBT GDCD 9