Bài 18: Sống có đạo đức và tuân theo pháp luật - trang 98 VBT GDCD 9
Câu 1 (trang 98 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Sống có đạo đức là suy nghĩ và hành động theo những chuẩn mực đạo đức, xã hội, biết chăm lo đến mọi người, đến công việc chung, biết giải quyết hợp lí giữa quyền lợi và nghĩa vụ, lấy lợi ích của xã hội, của dân tộc là mục tiêu sống và kiên trì để thực hiện mục tiêu đó.
- Tuân theo Pháp luật: Là sống và hành động theo những quy định của pháp luật
Câu 2 (trang 98 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Ví dụ về sống có đạo đức và tuân theo pháp luật:
- Chăm sóc ông bà, cha mẹ lúc ốm đau
- Kính trọng, biết ơn thầy cô
- Không tham gia các tệ nạn xã hội
- Không đua xe, sử dụng và tàng trữ chất ma túy
Câu 3 (trang 98 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Mối quan hệ giữa sống có đạo đức và tuân theo pháp luật:
- Đạo đức là phẩm chất bến vững của mỗi cá nhân, nó là động lực điều chỉnh hành vi nhận thức, thái độ trong đó có hành vi pháp luật, người có đạo đức thì biết thực hiện tốt pháp luật.
Câu 4 (trang 99 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Tấm gương sống có đạo đức và pháp luật: Thầy Đinh Trí, Hiệu trưởng trường Dân tộc nội trú huyện Sỡn Hà (tinh Quảng Ngãi) vừa tự nguyện hiến 75 ha đất rừng trong tổng số 100 ha đất rừng gia đình mình đã bỏ vốn khai hoang, trồng rừng từ nhiều năm nay ở xã Sơn Thượng, trị giá hàng trăm triệu đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo thiếu đất sản xuất. Ngoài ra thầy Đinh Trí còn vận động 50 cán bộ, giáo viên của trường chuyển nhượng hàng chục hecta đất cho người nghèo đế sản xuất, cải thiện cuộc sống. Huyện uỷ Sơn Hà đã chọn gương điển hình của thầy giáo Đinh Trí để triển khai cuộc vận động ″ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh″.
Cảm nghĩ: Việc làm của thầy giáo Đinh Trí là việc làm rất đẹp, cần được nhân rộng và lan tỏa để nhiều người được biết đến và noi theo. Thầy có tấm lòng cao cả, không vụ lợi cá nhân.
Câu 5 (trang 99 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Chúng ta phải sống có đạo đức và tuân theo pháp luật vì:
- Sống có đạo đức và tuân theo pháp luật giúp con người tiến bộ không ngừng, làm được nhiều việc có ích và được mọi người yêu quý, kính trọng.
- Với học sinh sẽ giúp ta thường xuyên tự kiểm tra đánh giá hành vi của bản thân.
Câu 6 (trang 99 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Để trở thành người sống có đạo đức và tuân theo pháp luật, học sinh cần phải:
- Học tập tốt, lao động tốt;
- Rèn luyện đạo đức tốt;
- Quan hệ tốt với bạn bè, gia đình và xã hội;
- Nghiêm túc thực hiện tốt quy định của pháp luật, kỉ luật của nhà trường.
Câu 7 (trang 99 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Những biểu hiện tốt: Chăm sóc ông bà lúc ốm đau, làm việc nhà giúp đỡ cha mẹ, tham gia tích cực các công việc của lớp, không đua xe máy, không tàng trữ, vận chuyển, sử dụng ma tuý, tham gia giữ gìn các di sản văn hoá, giúp các nhà chức trách ngăn chặn các hành vi phạm pháp luật
- Những biểu hiện chưa tốt: Còn chưa tự giác trong công việc, vi phạm luật giao thông
- Cách rèn luyện: Tự lên kế hoạch cho bản thân, thường xuyên kiểm điểm bản thân và tìm ra cách thay đổi.
Câu 8 (trang 100 VBT GDCD 9):
Hành vi nào dưới đây là biểu hiện sống có đạo đức?
A. Thờ ơ trước khó khăn của người khác
B. Chế giễu người khuyết tật
C. Tham gia các hoạt động từ thiện
D. Nhận tiền hối lộ của người khác
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: C
Câu 9 (trang 100 VBT GDCD 9):
Hành vi nào dưới đây là biểu hiện tuân theo pháp luật?
A. Lạm dụng sức lao động của trẻ em.
B. Xử lí chất thải trước khi đổ vào nguồn nước
C. Lấy của công làm của riêng
D. Lấn chiếm vỉa hè, lòng đường
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: B
Câu 10 (trang 100 VBT GDCD 9):
Những hành vi nào dưới đây, vừa là hành vi đạo đức, vừa là hành vi tuân theo pháp luật?
A. Hiếu thảo, chăm sóc, giúp đỡ ông bà, bố mẹ
B. Kính trọng giúp đỡ người già người neo đơn
C. Bảo vệ, giữ gìn môi trường sống
D. Chăm chỉ học tập, thực hiện tốt nhiệm vụ người học sinh
E. Tham gia các hoạt động từ thiện, nhân đạo
F. Nhặt được của rơi đem trả người mất
G. Chăm sóc, bảo vệ giúp đỡ trẻ em
H. Giúp đỡ gia đình thương binh, gia đình liệt sĩ
I. Không phân biệt đối xử với người có HIV, gần gũi giúp đỡ họ
Hướng dẫn giải:
Đáp án đúng là: A, C, E, F, H
Câu 11 (trang 101 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
Tấm gương của bạn Nguyễn Văn hà khiến em vô cùng kính phục và cảm động. Bạn đã không ngại hi sinh bản thân mình cứu người gặp nạn, tấm lòng của bạn sẽ mãi là bài học, là tấm gương sáng ngời cho các bạn trẻ ngày nay
Câu 12 (trang 101 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
a. Việc làm của người con trai có vi phạm đạo đức. Tại vì những hành vi thế chấp của hàng mà người mẹ cho để ăn chơi tiêu sài, ngược đại mẹ mình là những hành động bất hiếu, vô nhân đạo đáng bị mỉa mai lên án
b. Việc làm đó có vi phạm pháp luật. Vi phạm quy định cố ý đánh người gây thương tích
c. Qua trường hợp trên, em nhận thấy trong xã hôi hiện nay bên cạnh những người tốt, những người con hiếu thảo hiếu nghĩa còn có những kẻ bất nhân vô tình, xấu xa thậm chí vô cùng độc ác. Họ là những phần tử làm xấu đi bộ mặt xã hội
II. Bài tập nâng caoCâu 1 (trang 102 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
a. Đang học Lâm lại trở thành đồng bọn trong nhóm trộm cắp bởi vì:
Lâm vốn là một học sinh lười học và vô kỉ luật, xa rời tập thể, không biết nhận thức đúng sai, không làm chủ dược bản thân đã dẫn đến xa ngã
b. Hành vi xúc phạm thầy giáo của Lâm chính là hành vi thiếu đạo đức và không tôn trọng pháp luật. Tại vì xúc phạm người đã dạy dỗ, bảo ban có công ơn với mình chính là vô đạo đức, xúc phạm người khác làm tổn hại đến danh dự là vi phạm pháp luật
c. Mỗi quan hệ giữa sống có đạo đức và tuân theo pháp luật trong trường hợp của Lâm được thể hiện: Vì vô đạo đức, vô kỉ luật nên Lâm không làm chủ được hành vi dẫn tới vi phạm pháp luật. Cũng bởi có những hành vi vi phạm pháp luật nên Lâm càng ngày càng mất đi cốt cách đạo đức của mình
Câu 2 (trang 102 VBT GDCD 9):
Hướng dẫn giải:
- Kính trọng thầy cô ông bà, cha mẹ
- Chấp hành mọi nội quy, quy định của trường lớp
- Tránh xa những tệ nạn xã hội
- Tôn trọng và làm theo pháp luật
- Giúp đỡ những người gặp khó khăn.
Bài trước: Bài 17: Nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc - trang 92 VBT GDCD 9