Bài 1: Vị trí, hình dạng và kích thước của Trái Đất (SBT Địa Lí 6)
Câu 1 (trang 4 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào hình 1.1 và cho biết:
- Hệ Mặt Trời gồm có mấy hành tinh, kể tên những hành tinh đó theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong số các hành tinh đó theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
Đáp án:
- Hệ Mặt Trời gồm có 8 hành tinh: Sao Thủy - Sao Kim - Trái Đất - Sao Hỏa - Sao Mộc - Sao Thổ - Thiên Vương - Hải Vương.
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong số các hành tinh theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
Câu 2 (trang 5 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào hình 1.2 và cho biết: vì sao ban đầu chỉ có thể nhìn thấy 1 phần cánh buồm, sau đó mới thấy toàn bộ cánh buồm và cuối cùng là mới nhìn thấy được cả thân con thuyền.
Đáp án:
Trái Đất có hình dạng cầu, nhưng khi ta phóng tầm mắt nhìn ra thật xa thì ta luôn thấy đường chân trời là 1 đường thẳng. Vì vậy:
- Ban đầu con thuyền ở xa và nằm dưới đường chân trời nên ta chỉ thấy cánh buồm.
- Sau đó thuyền tiến lại gần hơn và gần với đường chân trời nên ta thấy được toàn bộ cánh buồm.
- Cuối cùng, thuyền tiến về và vị trí ở trên đường chân trời nên ta thấy được cả thân con thuyền.
Câu 3 (trang 5 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào hình 1.3 hãy cho biết: Vì sao ta thấy đường chân trời khác nhau phụ thuộc vào chỗ đứng nhìn cao hay thấp.
Đáp án:
Vì Trái Đất có hình cầu nên tầm bao quát về phía chân trời càng mở rộng khi cách xa bề mặt Trái Đất. Khi ta đứng ở chỗ thấp (gần với bề mặt Trái Đất) tầm bao quát nhỏ hơn nên đường chân trời bé, khi ta đứng ở chỗ cao (cách xa bề mặt Trái Đất) tầm bao quát lớn hơn nên đường chân trời sẽ lớn hơn.
Câu 4 (trang 6 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào hình vẽ 1.4,1.5 hãy cho biết:
- Các nửa vòng tròn chạy dọc nối liền 2 cực là đường gì.
- Đường kinh tuyến gốc có số độ là bao nhiêu. Đi qua thành phố nào.
- Đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ.
Đáp án:
- Các nửa vòng tròn chạy dọc nối liền 2 cực là đường kinh tuyến
- Đường kinh tuyến gốc có số độ là 0o. Đi qua thành phố Luân Đôn (nước Anh).
- Đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến 180o.
Câu 5 (trang 7 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào các hình 1.6 và 1.7 hãy cho biết:
- Các vòng tròn chạy ngang nhỏ dần về 2 cực là đường gì.
- Vĩ tuyến gốc có số độ là bao nhiêu. Chiều dài của vĩ tuyến gốc so với các vĩ tuyến khác như thế nào.
- Vĩ tuyến gốc có tên gọi là gì?
Đáp án:
- Các vòng tròn chạy ngang nhỏ dần về 2 cực là đường vĩ tuyến.
- Vĩ tuyến gốc có số độ là 0o. Vĩ tuyến gốc có chiều dài lớn nhất so với các vĩ tuyến khác.
- Vĩ tuyến gốc có tên gọi là đường Xích đạo.
Câu 6 (trang 7 SBT Địa Lí 6):
Dựa vào các hình 1.5,1.7 hãy cho biết:
- Những đường kinh tuyến nào chia quả Địa cầu thành bán cầu Đông và bán cầu Tây.
- Vĩ tuyến nào chia quả Địa cầu thành bán cầu Bắc và bán cầu Nam.
Đáp án:
- Đường kinh tuyến gốc và kinh tuyến 180o chia quả Địa cầu thành bán cầu Đông và bán cầu Tây.
- Đường vĩ tuyến gốc (xích đạo) chia quả Địa Cầu thành bán cầu Bắc và bán cầu Nam.
Câu 1 (trang 8 SBT Địa Lí 6): Hãy đánh dấu x vào ô trống thể hiện ý em cho là sai:
Kinh tuyến gốc là đường kinh tuyến
| a) đi qua đài thiên văn Grin –uýt | |
| b) đi qua ngoại ô thành phố Luân Đôn | |
| c) đối diện với kinh tuyến 180o | |
| d) đi qua thủ đô Pa –ri. |
Đáp án:
| a) đi qua đài thiên văn Grin –uýt | |
| b) đi qua ngoại ô thành phố Luân Đôn | |
| c) đối diện với kinh tuyến 180o | |
| d) đi qua thủ đô Pa –ri. | X |
Câu 2 (trang 8 SBT Địa Lí 6): Hãy đánh dấu x vào ô trống thể hiện ý em cho là sai:
Vĩ tuyến gốc là
| a) vòng tròn chia quả Địa Cầu thành 2 nửa cầu Nam và Bắc. | |
| b) vòng tròn chia quả Địa Cầu thành nửa cầu Tây và nửa cầu Đông. | |
| c) vòng tròn chạy ngang được ghi số độ bằng 0o | |
| d) vòng tròn chạy ngang có tên gọi là đường Xích đạo. |
Đáp án:
| a) vòng tròn chia quả Địa Cầu thành hai nửa cầu Nam và Bắc. | |
| b) vòng tròn chia quả Địa Cầu thành nửa cầu Tây và nửa cầu Đông. | X |
| c) vòng tròn chạy ngang được ghi số độ là 0o | |
| d) vòng tròn chạy ngang có tên gọi là đường Xích đạo. |
Câu 3 (trang 8 SBT Địa Lí 6): Hãy đánh dấu x vào ô trống thể hiện ý mà em cho là đúng:
Các đường vĩ tuyến trên quả Địa Cầu là:
| a) các đường vòng tròn chạy ngang có độ dài bằng nhau | |
| b) các đường vòng tròn chạy dọc có độ dài bằng nhau. | |
| c) các đường vòng tròn chạy ngang có độ dài nhỏ dần từ Xích đạo về hai cực. | |
| d) các đường vòng tròn nối cực Bắc với cực Nam. |
Đáp án:
| a) các đường vòng tròn chạy ngang có độ dài bằng nhau | |
| b) các đường vòng tròn chạy dọc có độ dài bằng nhau. | |
| c) các đường vòng tròn chạy ngang có độ dài nhỏ dần từ Xích đạo về hai cực. | X |
| d) các đường vòng tròn nối cực Bắc với cực Nam. |
Câu 1 (trang 9 SBT Địa Lí 6): Hãy cho biết:
- Các hành tinh có tự phát ra ánh sáng không?
- Ngôi sao lớn nhất tự phát ra ánh sáng được gọi là gì.
- Theo đúng nghĩa khoa học, một số hành tinh còn được gọi là sao có đúng không? Vì sao?
Đáp án:
- Các hành tinh không tự phát sáng.
- Ngôi sao lớn nhất tự phát ra ánh sáng được gọi là Mặt Trời.
- Theo đúng nghĩa khoa học, một số hành tinh được gọi là sao, điều này là không đúng. Vì sao là khái niệm chỉ vật thể tự phát ra ánh sáng. Những hành tinh không tự bản thân nó phát ra ánh sáng mà chỉ nhận ánh sáng được phản chiếu đến từ Mặt Trời.
Câu 2 (trang 9 SBT Địa Lí 6): Hãy nhận xét và giải thích bảng thống kê dưới đây: (Đơn vị: m)
| Ở độ cao | Nhìn xa | Ở độ cao | Nhìn xa |
| 1 | 3.570 | 50 | 25.200 |
| 5 | 7.982 | 100 | 35.696 |
| 10 | 11.288 | 500 | 79.821 |
Đáp án:
Ta thấy, độ cao càng lớn thì tầm nhìn xa càng lớn hơn.
Nguyên nhân: VìTrái Đất có hình cầu nên càng ở gần mặt đất thì đường chân trời càng nhỏ nên tầm nhìn của mắt chúng ta sẽ nhỏ hơn, càng lên cao thì đường chân trời càng lớn, tầm nhìn cũng càng rộng hơn.
Câu 3 (trang 9 SBT Địa Lí 6): Hãy cho biết đường kinh tuyến khác với đường vĩ tuyến như thế nào:
Đáp án:
- Đường kinh tuyến là nửa vòng tròn, nối 2 điểm cực Nam và cực Bắc của quả Địa Cầu.
- Đường vĩ tuyến là những vòng tròn song song cách đều nhau, là giao tuyến của bề mặt Trái Đất và mặt phẳng vuông góc với trục Trái Đất.
Câu 1 (trang 10 SBT Địa Lí 6): Cho biết các câu sau đây đúng hay sai.
a) Trái Đất có dạng hình tròn.
b) Đường kinh tuyến là 1 vòng tròn chạy qua 2 cực Nam và Bắc.
Đáp án:| a) Sai | b) Sai |
Câu 2 (trang 10 SBT Địa Lí 6): Hãy đánh dấu x vào ô trống thể hiện ý mà em cho là sai.
Vĩ tuyến là:
| a) những vòng tròn chạy ngang vuông góc với các đường kinh tuyến. | |
| b) những vòng tròn chạy ngang gần bằng nhau, trong đó có đường Xích đạo là vòng tròn lớn nhất. | |
| c) những vòng tròn nhỏ dần khi càng xa Xích đạo và về tới hai cực chỉ còn là hai điểm (chấm). | |
| d) những vòng tròn chạy ngang có độ dài bằng nhau. |
Đáp án:
| a) những vòng tròn chạy ngang vuông góc với các đường kinh tuyến. | |
| b) những vòng tròn chạy ngang gần bằng nhau, trong đó có đường Xích đạo là vòng tròn lớn nhất. | |
| c) những vòng tròn nhỏ dần khi càng xa Xích đạo và về tới hai cực chỉ còn là hai điểm (chấm). | |
| d) những vòng tròn chạy ngang có độ dài bằng nhau. | X |