Bài 8: Gương cầu lõm - Giải VBT Vật Lí 7
Bài 8: Gương cầu lõm
A - Học theo SGK
I- ẢNH TẠO BỞI GƯƠNG CẦU LÕM
Câu C1 trang 24 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Ảnh của cây nến quan sát được trong gương cầu lõm ở thí nghiệm là ảnh ảo (không hứng được trên màn chắn).
So với cây nến thì ảnh của nó lớn hơn.
Câu C2 trang 24 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Cách bố trí thí nghiệm như sau:
+ Đặt hai cây nến giống nhau thẳng đứng ở phía trước và cách đều hai gương (gương phẳng và gương cầu lõm) một khoảng bằng nhau.
Kết quả so sánh: Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn ảnh ảo của vật đó tạo ra bởi gương phẳng.
Kết luận:
Đặt một vật gần sát gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy một ảnh ảo không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.
II. SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG TRÊN GƯƠNG CẦU LÕM
Câu C3 trang 24 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Chùm tia phản xạ có đặc điểm: giao nhau (hội tụ) tại một điểm ở trước gương.
Kết luận:
Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ (hội tụ) tại một điểm trước gương.
Câu C4 trang 24 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Vật nóng lên vì:
+ Mặt trời ở rất xa nên chùm sáng từ mặt trời tới gương cầu lõm coi như chùm tia tới song song mang năng lượng nhiệt, cho chùm tia phản xạ hôi tụ tại một điểm ở phía trước gương.
Do vậy ánh sáng mặt trời được tập trung nhiệt lượng tại điểm hội tụ và làm cho vật đặt tại đó nóng lên.
Kết luận:
Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể thu được một chùm tia sáng phản xạ song song.
III – VẬN DỤNG
Câu C6 trang 25 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa mà vẫn sáng rõ vì:
+ Ngọn đèn phát ra nguồn sáng là chùm phân kỳ, loe rộng ra xa, khi đó năng lượng ánh sáng sẽ phân bố trên vùng rộng, không tập trung theo một phương hướng cần chiếu sáng. Nhưng nhờ có gương cầu lõm trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp sẽ thu được một chùm sáng phản xạ song song được tạo ra từ chùm phân kỳ của nguồn sáng, khi đó đa phần năng lượng của ngọn đèn chỉ tập trung theo một phương cần chiếu sáng nên đèn pin có thể chiếu sáng đi xa mà vẫn sáng rõ.
Câu C7 trang 25 VBT Vật Lí 7: Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa hay lại gần gương?
Trả lời:Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa gương.
B. GIẢI BÀI TẬP1. Bài tập trong SBT
Câu 8.2 trang 25 VBT Vật Lí 7: Tìm trong nhà một đồ dùng có tác dụng tương tự như một gương cầu lõm. Đặt một vật ở vị trí thích hợp trước gương cầu lõm đó để nhìn thấy ảnh ảo của vật, di chuyển vật lại gần gương, độ lớn của ảnh thay đổi như thế nào?
Trả lời:
* Đồ dùng trong nhà có tác dụng tương tự như một gương cầu lõm là: Mặt lõm của thìa, vung nồi.
* Khi di chuyển vật lại gần gương thì: Vật càng gần gương, ảnh ảo càng nhỏ đi so với ảnh ảo của vật khi xa gương, tuy nhiên ảnh ảo vẫn luôn lớn hơn vật.
Câu 8.3 trang 25 VBT Vật Lí 7: Hãy dùng lập luận để chứng tỏ rằng ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi luôn luôn bé hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương cầu lõm
Trả lời:
Ta có: Ảnh ảo của vật tạo bởi gương cầu lồi bé hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương phẳng: A1B1 < AB (1)
Mặt khác: Ảnh ảo của vật tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương phẳng: A2B2 > AB (2)
Từ (1) và (2) ⇒ A2B2 > AB > A1B1. Nghĩa là: A2B2 > A1.B1
Vậy ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi luôn luôn bé hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương cầu lõm.
2. Bài tập bổ sung
Câu 8a trang 25 VBT Vật Lí 7: Dùng gương cầu lõm hướng về phía Mặt Trời khi có nắng có thể đốt cháy được một mẫu giấy. Giải thích tại sao?
Trả lời:Dùng gương cầu lõm hướng về phía Mặt Trời khi có nắng có thể đốt cháy được một mẫu giấy là bởi: Ánh sáng của Mặt trời chiếu xuống trái đất là chùm sáng song song, mang năng lượng nhiệt có thể làm nóng ⇒ Khi gặp phần lõm của gương thì tạo ra chùm sáng hội tụ ⇒ Tập trung được các năng lượng vào một điểm ⇒ Có thể làm cháy mẫu giấy.
Câu 8b trang 25: Giải thích tại sao trong đèn pha ôtô hoặc xe máy, xe đạp đều có một gương giống như một gương cầu lõm?
Trả lời:Trong đèn pha ôtô hoặc xe máy, xe đạp đều có một gương giống như một gương cầu lõm bởi vì các tia sáng phản xạ qua phần lõm sẽ tạo ra chùm sáng song song giúp ánh sáng có thể đi xa mà vẫn thấy rõ.
Bài trước: Bài 7: Gương cầu lồi - Giải VBT Vật Lí 7 Bài tiếp: Bài 9: Tổng kết chương 1: Quang học - Giải VBT Vật Lí 7