Bài 5: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng - Giải VBT Vật Lí 7
Bài 5: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
A. HỌC THEO SGK
I-TÍNH CHẤT CỦA ẢNH TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG
Câu C1 trang 19 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo.
Câu C2 trang 19 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Độ lớn của ảnh của một vật tạo bới gương phẳng bằng độ lớn của vật.
Câu C3 trang 19 VBT Vật Lí 7:
Trả lời:
Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau.
II - GIẢI THÍCH SỰ TẠO THÀNH ẢNH BỞI GƯƠNG PHẲNG.
Câu C4 trang 19 VBT Vật Lí 7: Xem hình 5.1:
a) Vẽ ảnh S’ của S tạo bới gương phẳng bằng cách vận dụng tính chất của ảnh.
Vẽ đường thẳng đi qua S và vuông góc với gương, trên đường thẳng đó lấy điểm S' sao cho khoảng cách từ S' đến gương bằng khoảng cách từ S đến gương.
b) Vẽ hai tia phản xạ ứng với hai tia tới SI và SK.
Tia phản xạ của tia SI nằm trên đường thẳng SI, tia phản xạ của tia SK nằm trên đường thẳng S'K.
c) Đánh dấu vị trí đặt mắt để nhìn thấy ảnh S’.
Đặt mắt sao cho tia phản xạ đi vào mắt.
d) Mắt ta nhìn thấy ảnh ảo S’ nhưng không hứng được ảnh đó trên màn chắn vì các tia phản xạ lọt vào mắt ta coi như đi thẳng từ S’ đến mắt, và chỉ có đường kéo dài của các tia phản xạ gặp nhau ở S’ chứ không có ánh sáng thật đến S’.
Kết luận:
Ta nhìn thấy ảnh ảo S’ và các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S’.
Câu C5 trang 20 VBT Vật Lí 7: Vận dụng tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng để vẽ ảnh của một mũi tên đặt trước một gương phẳng như hình 5.2.
Trả lời:
Câu C6 trang 20 VBT Vật Lí 7: Hãy giải đáp thắc mắc của bé Lan trong câu chuyện kể ở đầu bài:
Trả lời:
* Mặt nước hồ được coi như một gương phẳng. Bóng của tháp chính là ảnh tạo bởi gương phẳng.
* Giải thích hình cái tháp lộn ngược dựa vào phép vẽ ảnh ở chân tháp ở sát đất, đỉnh tháp ở xa đất nên ảnh của đỉnh tháp ở xa đất và ở phía bên kia gương phẳng tức là ở dưới mặt nước.
* Coi mũi tên AB tượng trưng cho cái tháp ta có hình vẽ tạo ảnh như sau:
Kiến thức cần ghi nhớ:
- Ảnh ảo tạo bới gương phẳng không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.
- Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương.
- Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo S’.
B. GIẢI BÀI TẬP1. Bài tập trong SBT
Câu 5.1 trang 20 VBT Vật Lí 7: Nói về tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, câu phát biểu nào dưới đây là đúng?
A. Hứng được trên màn và lớn bằng vật
B. Không hứng được trên màn và bé hơn vật
C. Không hứng được trên màn và lớn bằng vật
D. Hứng được trên màn và lớn hơn vật
Trả lời:
Đáp án đúng là: C
Giải thích: Vì ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo, không hứng được trên màn và có độ lớn bằng vật.
Câu 5.3 trang 20 VBT Vật Lí 7: Một vật sáng AB đặt trước một gương phẳng (hình 5.1). Góc tạo bởi vật và mặt phẳng gương bằng 60°. Hãy vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương và tìm góc tạo bởi ảnh và mặt gương.
Trả lời:
* Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng như sau:
Vì ảnh và vật đối xứng nhau qua gương nên ta xác định ảnh của vật AB bằng cách sau:
- Xác định ảnh A’ của A bằng cách dựng AH vuông góc với gương, trên tia đối của tia HA lấy điểm A’ sao cho A’H = HA. Vậy A’ là ảnh của A qua gương cần vẽ.
- Tương tự ta xác định được ảnh B’ của B qua gương.
- Nối A’ với B’ ta được ảnh A’B’ của AB qua gương phẳng. A’B’ là ảnh ảo nên vẽ bằng nét đứt để phân biệt với vật sáng.
* Góc tạo bởi ảnh A’B’ và mặt gương bằng 60°. Không cần chứng minh bằng hình học, chỉ cần vẽ chính xác 60°.
Câu 5.4 trang 21 VBT Vật Lí 7: Cho một điểm sáng S đặt trước gương phẳng:
a. Vẽ ảnh S’ của S tạo bởi gương (dựa vào tính chất của ảnh)
b. Vẽ một tia tới SI cho một tia phản xạ đi qua một điểm A ở trước gương (hình 5.4).
Trả lời:
a) Vẽ ảnh S’ của S tạo bởi gương (như hình)
b) Vẽ một tia tới SI cho một tia phản xạ đi qua một điểm A ở trước gương (như hình)
2. Bài tập bổ sung
Câu 5a trang 21 VBT Vật Lí 7: Cho một điểm sáng S đặt trước một gương phẳng và cách gương 5cm. Có mấy cách để vẽ ảnh của điểm sáng S qua gương phẳng? Đó là những cách nào? Hãy vẽ ảnh của điểm sáng S qua gương phẳng theo các cách đó (hình 5.5):
Trả lời:* Có hai cách vẽ ảnh của S tạo bởi gương phẳng như sau:
Cách 1: Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
Cách 2: Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng
* Vẽ ảnh của S theo 2 cách như sau
Cách 1: Áp dụng tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng
Vì ảnh S’ và S đối xứng nhau qua mặt gương nên ta vẽ ảnh S’ như sau:
+ Từ S vẽ tia SH vuông góc với mặt gương tại H.
+ Trên tia đối của tia HS ta lấy điểm S’ sao cho S’H = SH. S’ chính là ảnh của S qua gương cần vẽ.
Cách 2: Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng
+ Vẽ hai tia tới SI, SK và các pháp tuyến IN1 và KN2
+ Sau đó vẽ hai tia phản xạ IR và KR’ dựa vào tính chất góc tới bằng góc phản xạ.
+ Kéo dài hai tia phản xạ IR và KR’ gặp nhau ở đúng điểm S’ mà ta đã vẽ trong cách 1.
Câu 5b trang 21 VBT Vật Lí 7: Hãy vận dụng tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng để vẽ ảnh của một vật sáng AB đặt trước gương phẳng như hình 5.6
Đáp án: