Bài 1: Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng - trang 3 Sách bài tập Vật Lí 7
Bài 1.1 trang 3 Sách bài tập Vật Lí 7: Vì sao ta nhìn thấy một vật?
A. Vì ta mở mắt hướng về phía vật
B. Vì mắt ta phát ra các tia sáng chiếu lên vật
C. Vì có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta
D. Vì vật được chiếu sáng
Bài giải:Đáp án đúng là: C. Vì có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta
Giải thích: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta.
Bài 1.2 trang 3: Hãy chỉ ra vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng?
A. Ngọn nến đang cháy
B. Vỏ chai sáng chói dưới trời nắng
C. Mặt trời
D. Đèn ống đang sáng
Bài giải:Đáp án đúng là: B. Vỏ chai sáng chói dưới trời nắng
Giải thích: Vì nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng, còn vỏ chai sáng chói dưới trời nắng là vật sáng vì nó hắt lại những ánh sáng mặt trời chiếu vào nó.
Bài 1.3 trang 3: Giải thích vì sao trong phòng có cửa gỗ đóng kín, không bật đèn, ta không nhìn thấy mảnh giấy trắng đặt trên bàn.
Bài giải:Trong phòng cửa gỗ đóng kín, ta không nhìn thấy mảnh giấy trắng vì không có ánh sáng chiếu lên mảnh giấy, do đó cũng không có ánh sáng bị mảnh giấy hắt lại truyền vào mắt ta.
Bài 1.4 trang 3: Ta đã biết vật đen không phát ra ánh sáng và cũng không hắt lại ánh sáng chiếu vào nó, Nhưng ban ngày ta vẫn nhìn thấy miếng bìa màu đen để trên bàn. Vì sao?
Bài giải:Vì ta thấy các vật sáng ở xung quanh miếng bìa đen do đó mắt ta phân biệt được miếng bìa đen với các vật ở xung quanh.
Bài 1.5 trang 3: Ta có thể dùng một gương phẳng hướng ánh nắng chiếu qua cửa sổ làm sáng trong phòng. Gương đó có phải nguồn sáng không? Tại sao?
Bài giải:Gương đó không phải nguồn sáng vì nó không tự phát ra ánh sáng mà chỉ hắt lại ánh sáng chiếu vào đó.
Bài 1.6 trang 3: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng?
A. Khi mắt ta mở
B. Khi có ánh sáng đi ngang qua mắt ta
C. Khi có ánh sáng lọt vào mắt ta
D. Khi đặt một nguồn sáng trước mắt
Bài giải:Đáp án đúng là: C. Khi có ánh sáng lọt vào mắt ta
Giải thích: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng lọt vào mắt ta.
Bài 1.7 trang 4: Khi nào ta thấy một vật?
A. Khi vật được chiếu sáng
B. Khi ta mở mắt hướng về phía vật
C. Khi vật phát ra ánh sáng
D. Khi có ánh sáng từ vật đến mắt ta
Bài giải:Đáp án đúng là: D. Khi có ánh sáng từ vật đến mắt ta
Giải thích: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó vào mắt ta.
Bài 1.8 trang 4: Ban ngày trời nắng, dùng một gương phẳng hứng ánh sáng mặt trời, rồi xoay gương chiếu ánh nắng qua cửa sổ vào trong phòng. Gương đó có phải nguồn sáng không? Tại sao?
A. Là nguồn sáng vì có ánh sáng từ gương chiếu vào phòng
B. Là nguồn sáng vì gương hắt ánh sáng Mặt trời chiếu vào phòng
C. Không là nguồn sáng vì gương chỉ chiếu ánh sáng theo một hướng
D. Không phải là nguồn sáng vì gương không tự phát ra ánh sáng
Bài giải:Đáp án đúng là: D. Không phải là nguồn sáng vì gương không tự phát ra ánh sáng
Giải thích: Vì nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng mà gương không tự phá ra ánh sáng, nó chỉ hắt lại ánh sáng được Mặt Trời chiếu tới.
Bài 1.9 trang 4: Vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng?
A. mặt trời
B. ngọn nến đang cháy
C. con đom đóm lập lòe
D. mặt trăng
Bài giải:Đáp án đúng là: D. mặt trăng
Giải thích: Vì Mặt Trăng không tự phát ra ánh sáng, sở dĩ ta nhìn thấy mặt trăng là do có ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới Mặt Trăng rồi hắt lại vào mắt ta.
Bài 1.10 trang 4: Trường hợp nào dưới đây ta không nhận biết được miếng bìa màu đen?
A. Dán miếng bìa màu đen lên một tờ giấy xanh rồi đặt dưới ánh đèn điện
B. Dán miếng bìa đen lên trên một tờ giấy trắng rồi đặt trong phòng tối
C. Đặt miếng bìa đen trước một ngọn nến đang cháy
D. Đặt miếng bìa đen ngoài trời nắng
Bài giải:Đáp án đúng là: B. Dán miếng bìa đen lên trên một tờ giấy trắng rồi đặt trong phòng tối
Giải thích: Vì không có nguồn sáng (phòng tối) nên không có ánh sáng chiếu vào tờ giấy, do đó cũng không có ánh sáng từ tờ giấy hắt lại truyền vào mắt ta. Vậy ta không nhìn thấy tờ giấy, dẫn đến ta cũng không nhận biết được miếng bìa màu đen.
Bài 1.11 trang 4: Trong trường hợp nào dưới đây ta nhận biết được một miếng bìa màu đen?
A. Dán miếng bìa đen lên trên một tờ giấy trắng rồi đặt trong phòng tối
B. Dán miếng bìa màu đen lên trên một bảng đen rồi đặt dưới ngọn đèn điện đang sáng
C. Dán miếng bìa màu đen lên trên một tờ giấy màu xanh đặt ngoài trời lúc ban ngày
D. Đặt miếng bìa màu đen lên bàn trong bóng tối.
Bài giải:Đáp án đúng là: C. Dán miếng bìa màu đen lên trên một tờ giấy màu xanh đặt ngoài trời lúc ban ngày
Giải thích: Vì đặt ngoài trời lúc ban ngày có ánh sáng chiếu vào, tờ giấy màu xanh sẽ trở thành vật sáng. Vì vậy ta nhìn thấy tờ giấy màu xanh và các vật đặt trên nó, kể cả miếng bìa màu đen.
Bài 1.12 trang 5: Vật nào dưới đây không phải là vật sáng?
A. Ngọn nến đang cháy
B. Mảnh giấy trắng đặt dưới ánh nắng mặt trời
C. Mảnh giấy đen đặt dưới ánh nắng mặt trời
D. Mặt trời
Bài giải:Đáp án đúng là: C. Mảnh giấy đen đặt dưới ánh nắng mặt trời
Giải thích: Vì vật sáng là nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó. Mảnh giấy màu đen đặt dưới ánh nắng Mặt Trời nó không tự phát ra ánh sáng và cũng không hắt lại ánh sáng do Mặt Trời chiếu vào.
Bài 1.13 trang 5: Ta nhìn thấy bông hoa màu đỏ vì
A. Bản thân bông hoa có màu đỏ
B. Bông hoa là một vật sáng
C. Bông hoa là một nguồn sáng
D. Có ánh sáng từ bông hoa đỏ truyền đến mắt ta
Bài giải:Đáp án đúng là: D. Có ánh sáng từ bông hoa đỏ truyền đến mắt ta
Giải thích: Ta nhìn thấy bông hoa màu đỏ vì có ánh sáng màu đỏ từ bông hoa hắt đến mắt ta.
Bài 1.14 trang 5: Ban đêm, Hoa ngồi đọc sách dưới một ngọn đèn điện. Hoa nói rằng sở dĩ bạn ấy nhìn thấy trong sách vì mắt bạn ấy phát ra các tia sáng chiếu lên trang sách. Hãy bố trí một thí nghiệm chứng tỏ lập luận của Hoa là sai?
Bài giải:* Nếu đúng như Hoa nói thì khi ta mở mắt là có ánh sáng phát ra từ mắt chiếu lên trang sách và ta nhìn thấy trang sách cho dù là tắt đèn.
* Bây giờ ta làm thí nghiệm sau để kiểm tra:
+ Ta tắt hết đèn trong phòng học của Hoa để không có nguồn sáng nào trong phòng, sau đó ta đưa mắt nhìn về hướng trang sách xem có nhìn thấy gì không.
+ Kết quả thu được là ta không quan sát thấy bất cứ thứ gì trên trang sách, chứng tỏ bạn Hoa nói sai.
Bài 1.15 trang 5: Ban đêm, trong phòng tối, ta nhìn thấy một điểm sáng trên bàn. Hãy bố trí một thí nghiệm để kiểm tra xem điểm sáng đó có phải là nguồn sáng không
Bài giải:- Nếu là nguồn sáng thì điểm sáng đó phải tự phát ra ánh sáng. Do vậy để kiểm tra nó là nguồn sáng hay không ta thực hiện thí nghiệm sau:
+ Dùng một thùng bìa catton trống (như thùng đựng bánh kẹo ngoài cửa hàng)
+ Dùng kéo cắt để tạo một hộp hở một mặt, khoét một lỗ nhỏ bất kỳ lên một trong các mặt còn lại.
+ Ta úp thùng tạo được lên điểm sáng. Sau đó dùng mắt nhìn qua lỗ nhỏ, nếu ta vẫn thấy điểm sáng đó thì đó là nguồn sáng.
* Chú ý: Thí nghiệm này muốn thành công thì phải đảm bảo rằng không có ánh sáng từ bất cứ nơi nào trong phòng chiếu lên điểm sáng trên bàn.
Bài tiếp: Bài 2: Sự truyền ánh sáng - trang 6 Sách bài tập Vật Lí 7