Tuần 5 trang 18, 19, 20, 21 (trang 19 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1)
Cây xương rồng
Thuở ấy, ở một ngôi làng xa lắm có một bé gái nhỏ bị mồ côi cả cha lẫn mẹ. Cô bé rất xinh đẹp, nết na nhưng tiếc rằng bị câm. Về sau, một anh thợ mộc đã xin cưới cô về làm vợ nhưng được vài năm thì anh cũng qua đời, để lại cho cô 1 cậu con trai.
Vì từ nhỏ đã được mẹ nuông chiều nên cậu con trai khi lớn lên đã trở thành một kẻ vô tâm. Cậu bé thường bỏ nhà đi theo những người chơ cờ bạc và rượu chè bê tha. Bà mẹ câm vừa hầu hạ con vừa tưới lên mặt con trai những giọt nước mắt mặn chát của mình.
Một ngày kia, không thể gượng nổi trước số phận nghiệt ngã, bà đã hóa thành một loài cây không lá và toàn thân đầy gai cằn cỗi. Đó chính là cây xương rồng.
Lúc đó, người con trai mới tỉnh ngộ. Hối hận và vô cùng xấu hổ, cậu đã bỏ đi lang thang và sau đó chết ở dọc đường. Cậu bé đã biến thành các hạt cát bay đi vô định. Ở một nơi nào đó, gió đã gom những hạt cát và biến thành sa mạc. Những loài cây đều tránh xa sa mạc. Chỉ có riêng cây xương rồng vẫn mọc trên vùng cát nóng bỏng và hoang vu ấy.
Ngày nay, người ta đã bảo rằng sa mạc sinh ra các loài cây xương rồng. Thực ra không phải thế, chính cây xương rồng mới là mẹ sinh ra cát bỏng. Lòng người mẹ thương cho đứa con lỗi lầm của mình, đã mọc lên trên cát để cho sa mạc đỡ quạnh hiu.
(Truyện cổ tích)
a. Được mẹ nuông chiều từ nhỏ, cậu con trai trở thành một người như thế nào?
Hướng dẫn giải:
- Được mẹ nuông chiều từ nhỏ, cậu con trai đã trở thành 1 kẻ vô tâm và thường xuyên bỏ nhà đi theo những đám rượu chè, cờ bạc bê tha.
b. Khi chết, người con đã biến thành gì?
Hướng dẫn giải:
- Khi chết, người con trai đã biến thành những hạt cát bay đi một cách vô định rồi gom lại thành sa mạc.
c. Vì sao truyện cổ tích về loài cây xương rồng đã giải thích rằng: không phải cát sinh ra xương rồng mà chính xương rồng mới là mẹ đã sinh ra cát bỏng?
Hướng dẫn giải:
- Vì chính tấm lòng yêu thương của người mẹ đã dành cho đứa con trai lỗi lầm của mình nên đã hóa thành xương rồng mọc trên cát cho sa mạc đỡ quạnh hiu.
d. Những loài cây đều tránh xa sa mạc. Riêng loài cây xương rồng vẫn sống trên vùng cát bỏng và hoang vu ấy. Hình ảnh đó đã nói lên điều gì?
A. Lòng người mẹ thương con có thể làm tất cả.
B. Cây xương rồng có sức sống vô cùng mãnh liệt.
C. Người con trai đã hối hận và nhận ra các lỗi lầm của mình.
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Bài 2 (trang 19 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1): Hãy tìm từ ngữ phù hợp với mỗi nghĩa sau:
Hướng dẫn giải:
- Người có tính tự thể hiện mình một cách tự nhiên như vốn có, không giả dối và không giả tạo: Trung thực.
- Người có tình luôn xem trọng và giữ gìn danh dự, phẩm cách của mình: Tự trọng.
Bài 3 (trang 20 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1): Gạch chân dưới các danh từ có trong đoạn văn dưới:
Có một con ếch đã sống lâu ngày dưới một cái giếng. Xung quanh nó chỉ có vài con cua, ốc, nhái bé nhỏ. Từ dưới đáy giếng nhìn lên bầu trời, ếch ta chỉ thấy một khoảng trời bé nhỏ. Ếch cứ tưởng rằng bầu trời trên đầu chỉ bé nhỏ bằng chiếc vung và nó thì oai vệ như một vị chúa tể.
(Theo Ếch ngồi đáy giếng)
Bài 4 (trang 20 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1): Cho câu văn: Bố tin rằng con luôn cố gắng và sẽ không bao giờ là một người lính hèn nhát trên mặt trận gian khổ đó.
a. Gạch dưới chân những danh từ trong câu văn trên.
Hướng dẫn giải:
Bố tin rằng con luôn cố gắng và sẽ không bao giờ là một người lính hèn nhát trên mặt trận gian khổ đó.
b. Đặt câu với từ cố gắng.
Hướng dẫn giải:
- Kì 1 này em sẽ cố gắng học tập để đạt thành tích sinh giỏi.
Bài 5 (trang 20 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1): Đánh dấu x vào ô trống theo mỗi loại danh từ.
Hướng dẫn giải:
Danh từ | Chỉ người | Chỉ vật | Chỉ khái niệm |
Thước kẻ | x | ||
Ông | x | ||
Hạnh phúc | x | ||
Sách | x | ||
Niềm vui | x | ||
Bác sĩ | x |
Bài 6 (trang 20 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1): Viết một bức thư ngắn cho người thân đang sống ở xa để kể về tình hình học tập của em. (Em làm bài vào vở)
Hướng dẫn giải:
Hà Nội, ngày 11 tháng 7 năm 2020
Bố yêu quý!
Dạo này bố vẫn khỏe chứ ạ? Ở đơn vị ngoài đảo mùa này cón còn nắng nóng lắm không bố? Bao giờ bố về thăm mẹ con con ạ? Hai mẹ con con ở nhà vẫn khỏe mạnh và luôn nhớ bố ạ.
Năm nay con học trường tiểu học Dịch Vọng bố ạ. Học kì 1 vừa qua con đã đạt danh hiệu học sinh giỏi với điểm số tất cả các môn đều đạt điểm 9 và 10. Con còn đăng ký tham gia cuộc thi “Giai điệu tuổi hồng” và giành giải Nhì nữa bố ạ. Con đã chọn bài hát về người lính đảo xa như một món quà nhỏ để gửi tặng bố đấy. Mặc dù đã đạt được kết quả cao và được cô giáo khen ngợi nhưng con luôn tự nhắc mình cần phải phấn đấu nhiều hơn nữa để không phụ lòng mong mỏi của bố mẹ.
Cuối thư con chúc bố luôn mạnh khỏe và công tác tốt. Bố sớm về chơi với mẹ con con bố nhé. Con nhớ và yêu bố nhiều!
Con gái của bố
Ngọc Huyền
Đố vui (trang 21 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1):
Cái mỏ xinh xinh
Hai chân tí xíu
Lông vàng mát dịu
“Chiếp! Chiếp! ” suốt ngày.
Là con gì?
Hướng dẫn giải:
- Đó là chú gà con
Hãy đặt 1 câu theo cách câu đố ở trên và chia sẻ với người thân và bạn bè.
Hướng dẫn giải:
- Gợi ý câu đố tương tự:
Con gì chân ngắn
Mà lại có màng
Mỏ bẹt màu vàng
Hay kêu cạp cạp?
(Là con vịt)
Bài trước: Tuần 4 trang 15, 16, 17, 18 (trang 16 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1) Bài tiếp: Tuần 6 trang 21, 22, 23, 24 (trang 22 Cùng em học Tiếng Việt 4 Tập 1)