Bài 18: Thời tiết, khí hậu và nhiệt độ không khí (trang 55 sgk Địa Lí 6)
(trang 55 sgk Địa Lí 6): - Giả sử có 1 ngày ở Hà Nội, người ta đo nhiệt độ lúc 5 giờ được 20oC, lúc 13 giờ được 24oC và vào lúc 21 giờ được 22oC. Hỏi nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là bao nhiêu độ? Em hãy nêu cách tính.
Trả lời:
- Cách tính: nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là kết quả trung bình cộng của nhiệt độ được đo vào lúc 3 thời điểm sáng chiều tối.
- Vậy ta có thể tính được độ trung bình của ngày hôm đó là 22o C.
(trang 56 sgk Địa Lí 6): - Vì sao khi đo nhiệt độ không khí, người ta cần phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất là 2m
Trả lời:
- Khi những tia bức xạ mặt trời chiếu qua khí quyển, chúng chưa trực tiếp khiến không khí nóng lên. Mặt đất sẽ hấp thụ lượng nhiệt của Mặt Trời sau đó bức xạ vào không khí, lúc đó không khí mới nóng dần lên và tạo ra nhiệt độ của không khí.
- Nếu để nhiệt kế ở dưới ánh nắng Mặt Trời thì nhiệt độ mà ta đo được không phải là nhiệt độ chính xác của không khí, mà đó là nhiệt độ của những tia bức xạ mặt trời. Nếu để sát mặt đất mà đo, thì nhiệt độ đo được chính là nhiệt độ của bề mặt đất.
(trang 56 sgk Địa Lí 6): - Tại sao về mùa hè, các miền gần biển lại có không khí mát hơn trong đất liền; ngược lại, về mùaa đông, các miền gần biển lại có không khí ấm hơn trong đất liền?
Trả lời:
- Do đặc tính hấp thụ nhiệt của nước và đất có sự khác nhau (những loại đất đá… mau nóng, nhưng cũng nhanh nguội, còn nước thì nóng chậm hơn nhưng cũng nguội lâu hơn), dẫn tới sự khác biệt về nhiệt độ giữa nước và đất, làm cho nhiệt độ không khí tại các miền gần biển và các miền nằm sau trong lục địa cũng có sự khác nhau.
- Chính vì vậy, về mùa hạ, các miền gần biển thường có không khí mát hơn trong đất liền; về mùa đông thì những miền gần biển lại có không khí ấm hơn trong đất liền.
(trang 56 sgk Địa Lí 6): - Dựa vào các kiến thức đã biết, hãy tính sự chênh lệch về độ cao giữa 2 địa điểm trong hình 48.
Trả lời:
- Trong tầng đối lưu, cứ lên cao 100m thì nhiệt độ lại giảm 0,6oC.
- Sự chênh lệch về nhiệt độ giữa 2 điểm là 6oC, nên sự chênh lệch về độ cao giữa 2 điểm này là 1.000m.
Câu 1: Thời tiết khác khí hậu ở điểm nào?
Lời giải:
- Thời tiết là sự biểu hiện của những hiện tượng khí tượng tại 1 địa phương, trong 1 thời gian ngắn.
- Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết, ở 1 địa phương, trong nhiều năm.
Câu 2: Tại sao lại có sự khác nhau giữa khí hậu lục địa và khí hậu đại dương?
Lời giải:
Do đặc tính hấp thụ nhiệt của nước và đất khác nhau, dẫn tới nhiệt độ giữa đất và nước cũng có sự khác nhau, làm cho nhiệt độ không khí tại các miền gần biển và các miền nằm sâu trong lục địa cũng có sự khác nhau. Từ đó, dẫn tới sự khác nhau giữa khí hậu đại dương và khí hậu lục địa.
Câu 3: Tại sao không khí trên Mặt Đất lại không nóng nhất vào lúc 12 giờ trưa (lúc bức xạ mặt trời đang mạnh nhất) mà lại nóng nhất vào lúc 13 giờ?
Lời giải:
Mặt đất hấp thụ lượng nhiệt của Mặt Trời sau đó bức xạ lại vào không khí, tạo ra nhiệt độ không khí cao hơn. Chính vì vậy, vào lúc 12 giờ trưa (lúc bức xạ mặt trời mạnh nhất) thì mặt đất có nhiệt độ cao nhất nhưng không khí chưa phải là nóng nhất. Khoảng một thời gian sau (lúc 13h), không khí trên mặt đất mới đạt đến nhiệt độ nóng nhất trong ngày.
Câu 4: Người ta đã tính nhiệt độ trung bình năm và trung bình tháng như thế nào?
Đáp án:
Đáp án:
- Nhiệt độ trung bình tháng là trung bình cộng nhiệt độ của tất cả những ngày trong tháng.
- Nhiệt độ trung bình năm là trung bình cộng của nhiệt độ 12 tháng của năm.
Bài trước: Bài 17: Lớp vỏ khí (trang 52 sgk Địa Lí 6) Bài tiếp: Bài 19: Khí áp và gió trên Trái Đất (trang 58 sgk Địa Lí 6)