Bài 3: Biết bày tỏ ý kiến (trang 9 Đạo Đức 4)

Câu 1 trang 9 Đạo Đức 4: Em sẽ làm gì trong các tình huống trên? Tại sao?

Trả lời:

1. Em sẽ thú nhận với cô giáo rằng em không biết làm hoặc chưa làm được tốt. Và đề nghị với cô giáo cho em thêm một số bạn nữa hỗ trợ hoặc phân công người khác phù hợp hơn.

2. Đầu tiên em sẽ nhận hết lỗi này và tiếp theo sẽ thú nhận mọi chuyện với cô giáo và giải thích.

3. Nói với ba mẹ rằng em muốn đi xem xiếc hơn là đi công viên. Tuy nhiên nếu đã không thể thay đổi được quyết định của bố mẹ thì mong lần sau bố mẹ sẽ đưa em đi xem xiếc hoặc hỏi ý kiến của em trước khi quyết định.

4. Thưa chuyện với cô giáo rằng em muốn được tham gia vào các hoạt động này của lớp, trường.

Câu 2 trang 9 Đạo Đức 4: Điều gì sẽ xảy ra nếu em không được bày tỏ ý kiến về những việc có liên quan tới bản thân em và lớp em?

Trả lời:

- Chúng ta sẽ không đồng tình nếu bị phân công, hiểu lầm và sẽ dẫn đến mang nỗi bực vào người.

- Không được thể hiện các quan điểm cá nhân của mình.

- Luôn rụt rè trước những điều thiệt về mình.

Bài 1 trang 9 Đạo Đức 4: Hãy nhận xét về các hành vi, việc làm của mỗi bạn trong mỗi trường hợp sau đây:

a) Bạn Dung rất thích hát, múa. Vì vậy, bạn đã đăng ký tham gia vào đội văn nghệ của lớp.

b) Để chuẩn bị cho một buổi liên hoan lớp, các bạn cử Hồng mang khăn trải bàn. Hồng đã cảm thấy lo lắng vì nhà mình không có chiếc khăn nhưng lại ngại không dám nói ra.

c) Khánh đã đòi bố mẹ mua cho mình một chiếc cặp mới và nói sẽ không đi học nếu không có cặp mới.

Trả lời:

a) Bạn Dung đã làm rất đúng. Việc làm của bạn Dung giúp bạn ấy có thể giúp bạn ấy thể hiện niềm đam mê múa hát, giúp bạn tự tin hơn trong các việc khác, giúp bạn ấy tỏa sáng và kết bạn được nhiều hơn.

b) Bạn Hồng nên chia sẻ ý kiến với lớp rằng nhà mình không có chiếc khăn trải bàn nào, nên phân công bạn khác có khăn để mang đi. Hoặc nếu không ai có thì cả lớp cùng góp tiền vào để mua khăn trải bàn.

c) Khánh làm thế là chưa đúng. Nếu cặp của Khánh vẫn còn dùng được thì nên tiếp tục dùng. Thứ hai là việc bạn đòi hỏi mua một chiếc cặp mới không có gì xấu nhưng việc bạn dọa bố mẹ không đi học nếu không có cặp mới là điều không tốt.

Bài 2 trang 10 Đạo Đức 4:Em hãy trao đổi với các bạn trong nhóm của mình về những ý kiến dưới đây và bày tỏ thái độ của mình (phân vân, tán thành hoặc không tán thành):

a) Trẻ em có quyền được mong muốn, có ý kiến riêng về những vấn đề có liên quan tới trẻ em.

b) Cách chia sẻ, bày tỏ ý kiến cần phải rõ ràng và tôn trọng người nghe.

c) Trẻ em cần phải biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của người khác.

d) Người lớn cần phải lắng nghe ý kiến của trẻ em.

đ) Mọi ý mong muốn của trẻ em đều phải thực hiện.

Trả lời:

a) Tán thành.

b) Tán thành.

c) Tán thành.

d) Tán thành.

đ) Không tán thành.

Bài 3 trang 10 Đạo Đức 4: Em hãy cùng các bạn trong nhóm chơi trò chơi “Phóng viên”, phỏng vấn lẫn nhau về các nội dung dưới đây:

- Tình hình vệ sinh của lớp em và trường em.

- Nội dung sinh hoạt của lớp em và chi đội em.

- Các hoạt động em mong muốn được tham gia, các công việc em muốn được nhận làm.

- Địa điểm em muốn được đi du lịch, tham quan.

- Dự định của em trong hè này

-...

Trả lời:

- Phóng viên: Chào bạn, xin tự giới thiệu về bản thân mình là Nam đến từ câu lạc bộ phóng viên nhỏ của trường. Không biết bạn có đang bận gì không? Mình muốn phỏng vấn bạn một chút về một số vấn đề của trường ta.

- Bạn: Chào bạn, hiện tại mình đang rảnh. Bạn có Câu hỏi gì dành cho mình?

- Phóng viên: Cảm ơn bạn. Câu đầu tiên mình muốn hỏi là bạn có nhận xét gì về tình hình vệ sinh trong lớp của bạn cũng như của trường mình.

- Bạn: Về tình hình vệ sinh lớp mình luôn được các bạn trong lớp phân công và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc việc trực nhật hàng ngày để phòng học luôn được sạch và gọn gàng. Còn khuôn viên trường mình thì mình nhận thấy luôn tươi sạch, mát mẻ và trong lành.

- Phóng viên: Bạn có thể kể một số về buổi sinh hoạt lớp của lớp bạn không?

- Bạn: Cũng không có gì là đặc biệt. Cũng như những lớp học khác, bọn mình tuyên dương, phê bình và tổng kết lại việc vệ sinh lớp học trong một tuần học tập. Nêu mục tiêu của tuần tiếp theo

- Phóng viên: Cũng sắp đến kì nghỉ hè rồi, bạn có dự định kế hoạch gì chưa?

- Bạn: Mình dự định sẽ vui chơi và học tập theo kế hoạch đã đề ra.

- Phóng viên: Cảm ơn bạn rất nhiều về buổi phỏng vấn này.

- Bạn: Không có gì. Cảm ơn bạn.

Bài 4 trang 10 Đạo Đức 4: Em hãy kể chuyện hoặc cùng các bạn khác trong nhóm xây dựng một tiểu phẩm về quyền được tham gia ý kiến của trẻ em.

Trả lời:

Không muốn nghe trẻ nói

Đó là tâm lý chung của nhiều người lớn, trong đó có cả cha mẹ ở nhà và thầy cô giáo ở trường. Theo số liệu điều tra vào năm 2010, ở những tỉnh miền Nam 77,4% cha mẹ đã được hỏi rằng có thái độ lắng nghe ý kiến của trẻ em, 52% khuyến khích trẻ em tham gia ý kiến, 6% không muốn lắng nghe trẻ em nói và có 5,7% trách mắng trẻ. Ở những tỉnh miền Bắc tỷ lệ lắng nghe và khuyến khích trẻ được tham gia ý kiến thấp hơn nhiều so với miền Nam: 42,6% và 40,1%, tỷ lệ không muốn lắng nghe trẻ em nói và sẽ trách mắng trẻ em cao hơn.

Với người Việt Nam, thói quen trói buộc trẻ em dường như đã trở thành một “căn bệnh nan y” nhưng không phải ai cũng nhận ra điều đó. Lẽ dĩ nhiên, chẳng ai trách phụ huynh vì họ đều có mong muốn con em mình thành đạt.

Thế nhưng, nhiều người để thực hiện được mong muốn của mình mà đã thay con định đoạt mọi chuyện của con với quan niệm “rút kinh nghiệm đời bố, củng cố đời con”.

Vì thế, mới có các câu chuyện trong mỗi mùa thi cử, hàng loạt Câu được đặt ra là lựa chọn nghề nghiệp theo đam mê hay theo mong muốn của bố mẹ, bố mẹ ép con đi du học, bị bắt làm những điều mà trẻ em không muốn… Thậm chí, ngay cả ăn gì, mặc gì, chơi như thế nào, nhiều đứa trẻ cũng không được quyền lựa chọn cho mình.